یه‌ك شه‌ممه‌ 17 ئازار 2024

وتار

ترسنۆکی شار، شارنشینانی ترسنۆک/ ئه‌بوبه‌کر جاف

مێژوی دروستبون و پەیدابونی شار بەم تێگەیشتنە، بەم ئاستە تێگەیشتنەی مۆَدێرنێتێ، مێژوی هەڵهاتن و ڕاکردنە و سڵکردنەوەیە لە مەرگ. پرەنسیپەکە ئەوەیە: مرۆڤی شارو مرۆڤی شاری ترسنۆَکە. مرڤیکە هەمیشە هەڵهاتووە لە مەرگ، مرڤێکی لە ناو کردەی بەردەوام و خۆ گێلکردندایە لە مەرگ، مرۆڤێکی ترسنۆکە.

زۆرتر بخوێنەوە »

خه‌لیفه‌ی موسوڵمانان، ئه‌بوبه‌کری دوهه‌م!/ عادل باخه‌وان

له‌ 10 ی حوزه‌یرانی 2014 دا، ده‌وڵه‌تی ئیسلامی (داعشی کۆن) ده‌ستبه‌سه‌ر شاری موسڵدا ده‌گرێت و دواتر، به‌ به‌رچاوی جیهانه‌وه‌، شار به‌شار و لادێ به‌ لادێ به‌ره‌و به‌غدادی پایته‌خت به‌ڕێده‌که‌وێت و سوپاکه‌ی نوری مالیکی، گروپ له‌ دوای گروپ، هه‌ڵدێن و مه‌یدانه‌کانی جه‌نگ به‌جێده‌هێڵن.

زۆرتر بخوێنەوە »

داعش مه ترسيه ك بو سه ر كوردستان يان ته له نگوريك؟ … ئارێز موحه مه دی

داعش كورت كراوەی يان به مانای ( ده وله تی ئيسلامی له عيراق و شام)ه. كه ١٥ی ئوكتبری ٢٠٠٦ دروست بوو كه ئه وكات ناوه كەی و سنووري چالاكيه كەی ته نها له عێراق بوو و ئێستا ئەمە چه ندين ساڵە هه ر وه ك گروپی ئه لقاعيده رێگەی گرتووه ته به ركه به بيركردنه وه يەکی توندره وی تيروريستی، …

زۆرتر بخوێنەوە »

له نه‌بوونی هێزی یه‌کگرتوودا، ئه‌بێ چیی بکرێت؟/ کاوه که‌ریمی

“کاروانی گریلا به‌ره‌و شنگال به‌ڕێکه‌وت؛ هێزی ژنانی هێزه‌کانی ٧٠ ئاماده‌یی خۆی بۆ به‌شداریکردن له شه‌ڕ راگه‌یاند؛ گۆڕان هێزی پاسه‌وانی ره‌وانه‌ی به‌ره‌کانی جه‌نگ کرد؛پارتی ئازادی هێزی پێشمه‌رگه‌ی ره‌وانه‌ی شنگال کرد؛ وه‌زاره‌تی پێشمه‌رگه لاوانی ئێزدی چه‌کدار ده‌کات‌و سه‌رکرده‌یه‌کی کۆمه‌ڵی ئیسلامی داوای دروستکردنه‌وه‌ی مه‌کته‌بی عه‌سکه‌ریی حزبه‌که‌ی کرد” … ئه‌وانه دوایین هه‌واڵه سه‌ربازییه‌کانی ئه‌مڕۆن… . به‌ڵام به هه‌موو هه‌ست‌و سۆز ده‌ربڕێن‌و به‌رپرسایه‌تیی نواندێک له …

زۆرتر بخوێنەوە »

ده‌وڵه‌ت و دین/سەردار عەزیز

ئه‌مرۆ که له کوردستان باس له ده‌وڵه‌ت ده‌كرێت زیاتر مه‌به‌ست چوارچێوه‌ی ئه‌م ده‌وڵه‌ته‌یه، نه‌ك ناوه‌ڕۆک. ده‌وڵه‌ت وه‌ك چوارچێوه گرنگه، چونکه چوارچێوه بریتیه له پانتایی یان بوار که پێویسته بۆئه‌وه‌ی کۆمه‌ڵگا تیایدا خۆی رێکبخات به‌و جۆره‌ی که خۆی خوازیاریه‌تی. به‌بێ بوونی ئه‌م چوارچێوه‌یه ناتوانرێت بیر له ئاسایش، خاوه‌ندارێتی، شوناس، په‌یوه‌ندی و زۆر بواری تر بکرێته‌وه. به‌ڵام گه‌ر بیر له ناوه‌ڕٶک بکه‌ینه‌وه، …

زۆرتر بخوێنەوە »

«میرات»ی شێرکۆ بێکه‌س/مەعروف کەعبی

یادکردنەوەیەک لە شێرکۆ بێ‌کەس، ئاماژەیەکی کورت بە کاریگەریی ئەوە لە سەر ئەدەبیاتی کوردستانی ڕۆژهەڵات لە دەیەی شەستی هەتاویی؛ و ئاماژەیەکی ڕەخنەگرانە بە ئەو و کۆمەڵە و شێعری «بەیان» و داتاشینی سفەتی پیاوانە بۆ ژن شێرکۆ بێکه‌س له شێعری «میرات» به‌ڵێن ئه‌دات: «هه‌ر کاتێکش که من مردم دوای خۆم بۆ ئێوه و کوردستان هه‌ندێک شێعری نازدار و جوان به‌جێ بێڵم». ئه‌و …

زۆرتر بخوێنەوە »

چه‌پ له‌ رۆژهه‌ڵاتی کوردستان/ رێبوار مەعرووف‌زادە

 سه‌رکه‌وتنی شۆڕشی ئوکتوبری 1917 و هاتنه‌سه‌رکاری بولشوڤیکه‌کان (Bolshevists) له‌ مۆسکۆ وایکرد چه‌پی رووسی له‌ ئاستی جیهانی و به‌تایبه‌تی له‌ ئاستی رۆژهه‌ڵاتی نێوه‌راست وه‌ک ناوه‌ندێک و قۆتابخانه‌یه‌ک بۆ خه‌بات ته‌ماشا بکرێ. به‌و پێیه‌ حیزبی تووده‌ی ئێران له‌ ساڵی 1941 له‌ تاران دامه‌زرا و له‌ ئاستی ئێران نوێنه‌راتی چه‌پی رووسی کرد. بزووتنه‌وه‌ی ناسیۆنالیستی کورد له‌ رۆژهه‌ڵاتی کوردستانیش، هه‌ر له‌ دامه‌زرانی حیزبی دێمۆکرات …

زۆرتر بخوێنەوە »

«گفتمان ایران» و «تهدید» استقلال کردستان/معروف کعبی

«من در رویای خود دنیایی را می‌‌بینم که در آن همه‌گان راه گرامی ِ آزادی را می‌‌شناسند…» لنگستون هیوز «دنیای رویای من» در برابر پیشروی سیاسی مردم کردستان در عراق و تأثیرات آن بر کشورهای همسایه از جمله ایران، «گفتمان ایران» در مقالات و مصاحبه‌ها بطور چشمگیری بازنمایی می‌شود. منظور از گفتمان سیستمِگذاره‌هایی است که توسط آن جهان را می‌توان …

زۆرتر بخوێنەوە »

سەرچاوەی سروشتی كورد بە كورد دەفرۆشرێتەوە؛ توركیا ئاو وەك كارتێكی سیاسی لەدژی ناوخۆ‌و دەرەوە بەكاردێنێت/ ستاره عارف

لەبواری دروستكردنی بەنداودا لەسەر ئاوی هەردو روباری دیجلە‌و فورات توركیا هەنگاوی گەورەی هەڵهێناوە‌و مێژوویەكیشی لەم بوارەدا هەیە، هەڵبەتە دروستكردنی بەنداو بۆ گلدانەوەی ئاوو بەكارهێنانی لەكەرتەكانی تری وزە‌و پیشەسازی‌و بازرگانیدا گرنگە، بەڵام توركیا لەو روانگەیەوە كە وڵاتێكی خاوەن نەوت یان سامانی سروشتی تر نیە‌و ناكۆكیەكی زۆری لەگەڵ وڵاتانی دراوسێ‌و دەرەكی هەیە‌و لەناوخۆشدا كۆمەڵێك پرسی چارەسەر نەكراوی هەیە‌و ددان بەمافی نەتەوەكانی تری …

زۆرتر بخوێنەوە »

جبهە متحد کرد متلاشی میشود؟/ مختار زارعی

  ١- چند سال پیش شش نفر از موسسان جبهە و از جملە نفرات اول و سوم انتخابات جبهە در تهران و همگی مقیم تهران طی بیانیەای،تعلیق جبهە را اعلام نمودند.البتە این اعلام تعلیق مورد پذیرش و حمایت دیگر اعضای جبهە قرار نگرفت اما آن شش نفر هم عملا از قطار جبهە پیادە شدند. ٢- پارسال و بعد از انتخابات …

زۆرتر بخوێنەوە »

رۆژهەڵاتی ناوەڕاست و کێشەی ئەو سنوورانەی کە بە خەتکێش ( راستە ) کێشراون / محەمەد فەرهادزادە

رێککەوتن نامەی سایکس – پیکۆ چی بوو؟ ڕێککەوتن نامەی سایکس پیکۆ ڕێککەوتنێکی نهێنی نێوان بریتانیا و فەڕانسە بوو کە لە مانگی مەی ١٩١٦ لە کاتی شەڕی یەکەمی جیهانی و لەسەر رەزامەندیی روسیە بۆ دابەشکردنی ئێمپراتٶری عوسمانی پێک هات. ئەو ڕێککەوتنە بووە هۆی دابەش بوونی سوریە، عێراق، لوبنان و فەلەستین لە نێوان فەڕانسە و بریتانیا، ئەو ناوچانە بەر لەوە لەژێر دەسەڵاتی …

زۆرتر بخوێنەوە »

دیاریکردنی چارەنووس لە “ماف”ەوە بۆتە “ئەرک” / ئارام مودەڕیسی

کێشە و ئاڵۆزییەکانی ئەم دواییانەی عێراق کۆی پێکهاتەی جوغرافی و سیاسی و ئابوری و کۆمەڵایەتی ئەو وڵاتەی بردۆتە لەسەر لێواری هەڵدێری تێداچوون و،ئەگەر بە تەواوەتی نا بەڵام دەوڵەتی شیعەبەرێوەبەر لە عێراق دوایین هەناسەکانی هەلدەکێشێ.ئەم دۆخە خۆڵقاوەی عێراق کە زۆریش چاوەرواننەکراو نەبوو نەتەنیا لەسەر ئاستی ناوخۆی عێراق بەڵکوو لە ئاستی ناوچەیی و نێونەتەوەیشدا زۆر لایەن و جەمسەر و دەوڵەتی بەهێز و …

زۆرتر بخوێنەوە »

زمین خوارانی که در این شهر «مریوان» یک شبه ره صد ساله طی می کنند/ بهرام غلامی

در یکی دو دهه گذشته در شهر مریوان کسی  اصلا به ذهن و افکار مبارکش  خطور نمی کرد که شهرنشینی درمریوان به سرعت نور توسعه پیدا می کند و گسترش شهرنشینی به صورت باد و برق دامن خود را بر  دشت های  وسیع وعلف زارهای که روزگار نه چندان دور احشام  در ان خوش بودند  بگستراند. ان زمانی که با …

زۆرتر بخوێنەوە »

گوتاری ئێران و «مەترسیی» سەربەخۆیی کوردستان / مەعروف کەعبی

هێرشی داعەش بۆ عێراق و لە ئاکامدا لە‌یەک دابڕانی ئەو وڵاتە هەلێکی بێ‌وێنەی بۆ خەڵکی کورد لە عێراق بۆ وەدیهێنانی سەربەخۆیی ڕەخساندوە. ئەم ئاڵوگۆڕانە لە ناوچەکەدا هەم پێشتر و هەم ئێستاش داییمە کاریگەریی خۆیان لە سەر کوردانی دانیشتوی وڵاتانی هاوسێ بوە. لە لایەکەوە خەڵکی کورد لە ئێران ئەو ئاڵوگۆڕانەیان لە نزیکەوە شوێن گرتوە و لە لایەکی دیکەوە «گوتاری ئێران» خۆی …

زۆرتر بخوێنەوە »