وتار

 * پێشکه‌شه‌ به‌ خه‌ڵکی ئازادیخوازی ” کوبانی” که‌ قاره‌مانانه‌ دژی یاسا کۆنه‌کان ، فه‌رهه‌نگ و کولتوری بیابان  شه‌ڕ ده‌که‌ن .   

فعالیت های اقتصادی (و تولیدی و بازرگانی) جامعه در یکی از بخش های صنعت، کشاورزی و خدمات سازماندهی می شود. افراد جامعه با فعالیت در هر یک از بخش های فوق به اشتغال و کسب درآمد و به تبع آن رفع نیازهای زندگی خود می پردازند. در بیشتر موارد شرایط جغرافیایی و زیرساخات های ایجاد شده به وسیله انسان، زمینه …

نووسەر: دەیڤید گرابێر وەرگێڕان بۆ فارسی: ئەحمەد سەیف وەرگێڕان بۆ كوردی: فیروز مامۆیی

ڕەزا کەعبی

١ ئامانجی داعش له هێرشکردنه سه‌ر کۆبانێ به‌شێکه له‌و پاکتاوه ڕه‌گه‌زیه که ئه‌م هێزه ئه‌نجامی ئه‌دات به‌رامبه‌ر هه‌موو ئه‌وانه‌ی که عه‌ره‌ب و سوننه نین. کورد به‌شێکه له‌م پرۆسه‌ی له‌ناوبردنی پاکتاوی ڕه‌گه‌زی. ده‌بینین که چۆن شیعه، ئێزیدی، مه‌سیحی، هه‌موو جیاوازێک له ناوچه‌ی سوننه وه‌ده‌ر ده‌نرێت، قڕ ده‌كرێت، شوناسی ده‌گۆڕێردرێت. ئه‌م پاکتاوه ڕه‌گه‌زیه له ئه‌نجامی پێکه‌وه گرێدانی ئامانجی ناسیونالیزمی پان عه‌ره‌بیزمه له …

١- شەڕی کۆبانی هەتا ئێستا پەیامی خۆی بە دنیا گەیاندووە. ئەم خەبات و بەرخۆدانە مێژووییە کەم وێنەیە، لە سۆنگەی ئەو پەیامەی هەڵگری بوو و لە رووی خۆڕاگری و ورە، چووەتە ریزی شەڕە ناودارەکانی مێژووەوە. بەڵام نابێ لەگەڵ هیچ بەرەنگارییەکی دیکەی وەک (شەڕی ستالینگراد، دین بین فۆ، شەڕی ٢٤ رۆژەی سنە و…) بەراورد بکرێت و بە پێوەری ئەو شەڕانە سەیر بکرێت. …

“خالید محەمەدزادە” نازانم بۆچی‌ پێموایە زۆرێك لەوانەی‌ ئەمرۆ لە رۆژهەڵاتەوە بەرۆكی‌ خۆیان دادەدرن بۆ “پاراستنی‌ بەرژەوەندیەكانی‌ هەرێم”، نە لە سەر ئاستی‌ سیاسی‌ دەگەنەوە بە دلسۆزیەكەی‌ ئەحمەد توفیق‌و نە لە سەر ئاستی‌ نوسینیش دەگەنەوە بە غەمخوریەكەی‌ هەژار موكریانی‌ بۆ باشوری‌ كوردستان؟

وەک ئاگادارن، لە هەلبژاردنی پارلەمان لە سوید، چەپەکان و سەوزەکان زۆرینەی دەنگەکانیان بەدەست هێناوە و دەتوانن دەوڵەت پێک بێنن ئەویش بە ئێتلاف لەگەل چەند حیزبێکی دیکە. ئەمە نەک بردنەوەی چەپەکان نیە و هیچ گۆڕانکاریەکی ئەوتو لە سوید ڕوو نادات، بەڵکو شکستیکی حاشا هەڵنەگرە بۆ چەپەکانی سوید و ئوروپا. چەپەکان نەک زۆرینە نین، بەڵکو کەمینەن و هەر هەمان سیاسەتی ڕاستی بورژوازی …

ساڵانێکی درێژە کوردستانی باشور بە دۆخی پارچەپارچەبوون و ھەلارھەلاربوونێکی سیاسیی و کۆمەڵایەتیی و فەرھەنگیی ترسناکدا تێدەپەڕێت. بۆ چاوێک تاقەتی تەماشاکردنی ھەبێت، ئەو پڕوپاگەندە و قیڕە قیڕە ناسیۆنالیستییەی بەپێی موسم لە کوردستان دا فووی پیادەکرێت، نەتوانیویەتی و نەدەتوانێت ئەم دیمەنە پارچەپارچە و کلۆر و ڕزیوە بشارێتەوە. لە ھەرێمدا تاقە یەک دەزگا بوونی نییە کە سنووری تەماح و ویست و تەنانەت زەوقی …

لەم رۆژانەی دواییدا و لە نزیك بوونەوە لە وەرزی پاییز و دابەزینی پلەی گەرما، نووسەر و ئەدیبێكی ئاڵۆز كە خۆی بە سیاسەتمەدار پێناسە دەكات، هەستی پەڵە هەوراوی پەڵەی داوە و لای وایە بەفر باریوە و لە هەوڵی ئەوەدایە جێگا پێی خۆی لەسەر سەراوی بەفرە وەهمینەكەی بەجێ بهێڵێت و ئاگادار نیە كە ئەو بەفر و سەهۆڵە رۆژێكی ژێر پێی خاڵی دەكات …

نیگەرانی و دڵەڕاوکێی تاران لەمەڕ هەوڵ و داوای لەوانەیی کوردی عێراق بۆ سەربەخۆیی، بەردەوام روو لە هەڵکشان دەکات. پێش هەموو شتێک، هەبوونی دەوڵەتێکی سەربەخۆی کوردی لە دراوسێیەتی ئێران، بە هۆی داڕشتنی نەریتێکی مەترسیدار بۆ ئەو وڵاتە فرە رەگەزە، دەتوانێت کەمایەتییە کوردەکەی ئەو وڵاتە خۆی هانبدات. پاشان، ئەو دوو وڵاتەی کە لەوانەیە زیاترین دەسەڵات و کارتێکەریان لە سەر کوردستانێکی سەربەخۆ هەبێت، …

«لە باری شیکارییەوە تایبەتمەندی مێژوویی جیاوازە لە زات‌گەرێتی کوڵتووریی. تایبەتمەندی مێژوویی ئاماژە بەوەیە کە چلۆن بۆ هەر پێکهاتێکی کۆمەڵایەتیی، ژمارەیەک ڕووداوی هاوکاتی مێژوویی، هەرکامەیان بە شێوازەکانی پڕۆسە کۆمەڵایەتی-سیاسییەکانی خۆیانەوە، ئەنجامەکەیان ئەبێتە تەرکیبێکی جیاواز. تایبەتمەندی کوڵتووری ئاماژەیە بە توخمە چالاکە کوڵتوورییەکان کە هەمیشەیین و بەمیرات گەیشتوون و لایەنگری ئەم یان ئەو [شێوازی] گەشەی کۆمەڵایەتی-سیاسیی ئەکەن». (سامی زوبەیدە: ئیسلام، خەڵک و دەسەڵات) …

از روزی که ادیان پا بع عرصه حیات اجتماعی انسان گذاشته هم چون موریانه ذرذره فکر و اندیشه و دانش بشری را محسورساخته وبسان شبحی خطرناک روی سر جامعه سان می رود. انسانهای نخستین تا به امروز، برای پیدایش دستهای پنهان مافوق خویشتن همیشه و بطور سیستماتیک و استمرار یافته به دنبال خدایان گشته اند. از آن روز تا به …

یکی از معضلات جهانی، ازدواج اجباري دختران است. این پدیده منفی رو به گسترش کمیسیون زنان سازمان ملل متحد را نیز نگران کرده است. تا جایی که این کمیسیون اعلام کرد با این نرخ رشد، تا سال ۲۰۲۰ بیش از ۱۴۰ میلیون دختر بچه ازدواج کرده خواهیم داشت. این معضل در ایران نیز حضور گسترده و غیرقابل انکاری دارد. ازدواج …

سەرهەڵدانی داعش تا ئەندازەیەکی زۆر کۆتایی بەو خەون و خورافەتە لیبراڵییە درۆزنە هێنا کە قسە لە گۆڕانکاریی هێواش و لەسەرخۆ و قۆناغی گواستنەوە بۆ دیموکراسییەت لە خۆرهەڵات دەکات. گەشەی خێرا و دڕندانەی فاشیزم لە هەموو جێگایەکی خۆرهەڵاتدا، گەشتنی جەنگ و کوشتار و بێ ڕێزی بە ئینسان بە ترۆپکێکی نوێ، تەنیا بەشێکن لە نیشانەکانی بڵاوبوونەوەی فاشیزم، لە دەرکەوتەکانی تری ئەم پەلکوتانە …

وێنەکان پێدراوی ناو شوێنکاتی تایبەت بە خۆیەتی. وێنەکان بە پێی زەمەن‌و ئەو ئەکتەرانەی کە پاڵەوانی ناو وێنەکانن دەگۆَڕێت.پاڵەوانێکی ناو وێناکردن‌و وێنایەکی ئەفسانە‌یی‌و بەرەنگاربونەوەو دەستەویەخەکان، پاڵەوانێکی ئەفسانی سەر بە قۆناغێکی ئەقڵی‌و فەرهەنگی کۆمڵەگەو جڤاکێکی تایبەتین. وێنەیەکی ئەبەدی‌و ئەزەلیمان نییە،بە تایبەت ئەو کاتانەی وێناکردن‌و وێنەکان کۆمەڵایەتی‌و مێژویی دەکرێنەوە.ئەو کاتانەی وێناکان دێنە ناو زمانەوە.ئەو کاتانەی وێنەکان دێنە ناو مامەڵەی پراماتیگیانەوە. وێنەکان تا ئەو …