زاگرۆس پۆست
بە پێی ئاماری پزیشكی یاسایی كۆماری ئیسلامی لە ساڵی 1393ی هەتاویی لە ئێران 16 هەزار و 872 كەس بە هۆی رووداوی هاتوچۆ گیانیان لەدستداوە كە لە بەراوەرد لەگەڵ ساڵێك پێشتر 6.2% دابەزینی هەبووە.
بە پێی راپۆرتی هەواڵنێریی حكومەتیی ئیسنا، لە ساڵی رابردوو زۆرترین ئامار دابەزینی قوربانیانی رووداوی هاتوچۆ تایبەت بە مانگەكانی خەرمانان و سەرماوەزە كە بە ریز 17.6 و 13.7% بووە و زۆرترین رێژەش تایبەت بە مانگی گەلاوێژە بە 4.1%ەوە.
هەروەها رۆژەكانی 7ی خەرمانان بە 83 كوژراو و 6ی خەرمانان بە 79 كوژراو لە ریزی ئەو رۆژانەن كە زۆرترین قوربانییان داوە.
64.9% لە كوژراوەكان تایبەت بە جادەكانی دەرەوەی شار، 27.2% تایبەت بە جادەكانی ناوشار، 7.4% جادە خاكیەكان و جادەی گوندەكان و شوێنی رووداوی هاتوچۆ 5%یش نادیارە.
بە پێی ئەم ئامارە پارێزگاكانی فارس بە هەزار و 459 كوژراو، تاران بە هەزار و 295 و خوراسان بە هەزار و 231 زۆرترین و ئیلام بە 155 و كەهكیلویە و بویرئەحمەد بە 184 كوژراو كەمترین رێژەی قوربانییان هەبووە.
ئەم لێكدانەوەیە دەریدەخات كە لە ساڵی رابردوو 79% لە كوژراوەكان بە هۆی رووداوی هاتوچۆ پیاو و 21%یش ژنان پێكی دەهێنن. لە كاتی هاتنە ئارای ئەم رووداوانە 39.8% لە قوربانیەكان شۆفیری ئۆتۆمبیلەكان، 22.3% خەڵكی پیادە و 36.3%یش مسافرەكان بوون.
لە بواری تەمەنیشەوە 8.5% تەمەنیان لە نێوان 10 ساڵ و كەمتر بووە، 5.2% 11 تا 17 ساڵ، 25.7% 18 تا 29 ساڵ، 29.6% 30 تا 49 ساڵ، 30.4% كوژراوەكانیش سەرەوەی 50 ساڵ بوون.
چۆنیەتی هاتنەئارای ئەو رووداوانەش 45.7% بە هۆی پێكدادانی 2 كەرەستەی هاتوچۆ، 23.7% بەهۆی وەرگەڕانی ئۆتۆمبیل و 22.2%یش بە هۆی خۆپێدادانی ئۆتۆمبیل كەسانی پیادە و شتومەكی دیكەوە بووە.
هۆكاری سەرەكی 54.2% لە كەسەكان زەربە بەركەوتنی سەر بووە، 22.5% شكانی بەشە جیاجیاكانی لەش بووە، 8.4% بە هۆی خوێنڕێژیی و 9.4%یش بە هۆكارگەلێكی هاوبەش و زیاتر لە یەك هۆكاری سەرەكی بووە. هەروەها شوێنی گیانلەدەستدانی 51.9% لە كەسەكان لە شوێنی رووداوەكە بووە، 7.7% لە كاتی گواستنەوە بۆ نەخۆشخانە و 38.9%یش لە نەخۆشخانە گیانیان لەدەستداوە.
