زاگرۆس پۆست
تا ئه‌و کاته‌ی ، ژنان کتێبه دینیهکان ، وه‌ک ڕاگه‌یه‌ندراوی مافیان بزانن، کۆیله‌ی پیاوان و سیسته‌می پیاو سالارین . کتێبه دینیهکان له لایه‌ن ژنانه‌وه نه‌نوسراون و له لاپه‌ڕه‌کانیان جگه له سوکایه‌تی و ئیهانه به ژنان ، دیارێکی تری بۆ ژنان تێدا نیه ! سکوتی مێژوویی ژنان، سیسته‌می پیاو سالاری به ده‌سه‌ڵات گه‌یاندووه و به‌م زووانه، پاشه‌کشه ناکات . ده‌سه‌ڵاتی پیاوان له ،پێواژه‌یه‌کی سه‌خت و پڕ له هه‌ڵس و که‌وتدا، به‌ره به‌ره کز ده‌بێت و ئه‌م پڕۆسه‌یه به قازانجی ژنان ده‌شکێته‌وه . له ده‌ورانی ئاینی زه‌رده‌شتی ده‌سه‌ڵاتی ژنان زۆرتر بووه و، له هه‌موو جمه‌گه‌کانی کۆمه‌ڵگادا ، به‌شدار و به‌رپرس بوون . کاتێک هێرشی ئیسلام ده‌ست پێده‌کا، جگه له فه‌وتانی هه‌موو ئاسه‌وارێکی فه‌رهه‌نگی و کولتوری، ژنانیش له ده‌سه‌ڵات خران و سوکایه‌تی و ئیهانه ، پسکۆ پسکۆ خزایه ناو ستراکتوری کۆمه‌ڵگا و ته‌نانه‌ت به شیوه ی قانون ویاسا ده‌ر هات .
سوکایه‌تی به ژنان به‌و ئاسته گه‌یشتوه که پیاوانی جووله‌که و یه‌هودی له کاتی نوێژ کردندا ، له یه‌زدانی گه‌وره، ده‌پاڕێنه‌وه که به ژن دروستی نه کردوون . له ئاینی ئیسلام وه‌ک ” کالا” چاو له ژنان ده‌کرێت . له ئاخری ده‌ورانی حکومه‌تی ساسانیه‌کان و نزیکه‌ی 1400 ساڵ پیش ئیستا ، عه‌رب هێرشیان هێنایه سه‌ر کوردستان و ئێران . شیعرێک به زمانی کوردی گوتراوه ، که دو بیتی لێره‌دا ده‌نوسمه‌وه :
زۆر کار عه‌ره‌ب، کردنه خاپوور –- گنای پاله ، هه‌تا شاره‌زوور
شنو و که‌نیکان، وه دیل بشنیا — مێرد ئازا تلی ، وه ڕووی هۆنیا !
ته‌رجومه‌که‌ی ئاوایه :
عه‌ره‌بی زاڵم وێرانیان کرد — گوند و ئاواییه‌کان ، هه‌تا ناوچه‌ی شاره‌زوور
ژنه‌کان و که‌چه‌کان به ئه‌سیری گیران — پیاوانی ئازا له خوێنی خۆیان گه‌وزان
عه‌ره‌ب له ناوچه‌ی شاره‌زوور و هه‌ورامان حه‌مامی خوێنیان دروست کرد و ، ئاگری ئاورگه‌کان و ئاته‌شکه‌ده‌کان ، که نێڵه‌یان ده‌هات کوژانده‌وه . دیارده‌یه‌کی ناشیرین ، له فه‌رهه‌نگی ناوچه‌که‌دا،پاش هێرشی عه‌ره‌ب ڕه‌نگی داوه‌ته‌وه‌و به‌جێ ماوه . به‌و کوردانه که وڵاتپارێزو به‌ره‌نگاری و له که‌رامه‌تی شارۆمه‌ندان دیفاعیان کردووه و گیانیان به‌خت کردووه ده‌ڵێن ” کافر” وله لایه‌ن خه‌ڵکه‌وه به ڕێزه‌وه یادیان ناکرێت و ناویان له ڕووپه‌ڕی مێژوودا ونه . به‌و داگیرکه‌رانه که کولتور و ئاسه‌واری مرۆڤایه‌تیان فه‌وتاندووه و خوێنیان ڕشتوه و کوژراون ده‌لین ” ئه‌سحابه” و زۆر به ڕێز و ئیحترامه‌وه یادیان ده‌کرێت .
فه‌لسه‌فه و دوکترینی ئیسلام ، هه‌ر له بناغه‌وه ، دژایه‌تی و ئه‌سیر کردنی ژنان بووه و ئیستا له دووڕگه‌ی عه‌ره‌بستان و رۆژهه‌ڵاتی ناوه‌ڕاست چ له لایه‌ن جمهوری سێداره‌ی ئیسلامی و چ له لایه‌ن طالیبانئ ئه‌فگانستان،، بووک الحرامی نیجریا ، شه‌بابی سۆمال و داعشه‌وه په‌یڕه‌و ده‌کرێت . پێ ده‌چێت ژنوساید* و ئیتنۆسایدی* جه‌ماوری خه‌ڵک و، به‌تایبه‌ت ژنانێک که‌موافقی ئیسلامی سیاسی و بیری ژه‌نگ هه‌ڵگرتوو نین و یا سه‌ر به ئاینێکی تر بن، له‌م قه‌واره جیوگرافیایه، به بێڕه‌حمانه ترین شکڵ ده‌ست پێ بکا . ڕزگاری ژنان له‌م بارودۆخه بێزهێنه‌ره، نرخێکی خوێناوی گه‌ره‌که . چاوه‌ڕوانی دیسا پۆرا* و کۆچێکی به‌ربڵاو، له ناوچه‌که‌دا ده‌کرێت و، بێگومان هه‌موو که‌وشه‌ن و سنوره‌کان ده‌شکێنێت . ناسیونالیزمی پاوان خواز و شوینیزمی به‌ر چاو ته‌نگی ، عه‌ره‌بی وشکه‌ڕۆی مه‌زهه‌بی و توندئاژۆ ، که کاسه لێسی کوڵه دیکتاتوره‌کان و زۆڕنا ژه‌نی سه‌رمایه‌دارانن، چڕنوکی سه‌ر له نوێ تیژ کراوی، به گه‌لی کورد نیشان داوه . چه‌کی کاول کاری و بکوژ که ژێرخانی کوردستانی هه‌ڵته‌کاندووه به‌کار دێنن و، هه‌رئیستا ژینگه‌یان ژاراوی و وێران کردووه و کێشه‌کانی ژینگه‌ی جوان و دڵڕفینی کوردستانیان، به لێواری کاره‌سات گه‌یاندووه. ژنانی کورد ، له ئاستی ژنانی ڕۆژهه‌ڵاتی ناوه‌ڕاست ، به هۆی خه‌بات و به‌شداری چالاکانه‌ی خۆیان، له بزووتنه‌وه‌ی ڕزگاریخوازانه‌ی کوردستان ،ئازاد تر ، سه‌ربه‌ست تر و هه‌ندی له مافه دیموکراتیکه‌کانیان به‌ده‌س هێناوه . نمونه‌ی مێژوویی هاوچه‌رخ جه‌ساره‌ت ،خۆنه‌ویستی ، که‌رامه‌ت و شه‌هامه‌تی ،کچان و ژنانی قه‌ندیل و کوبانیه‌وه، که له ئاستی ماسمێدیای جیهانی ده‌نگی دایه‌وه و ستاتوس و ئیعتباری کوردی شکۆدار کرده‌وه . ژنانی کوبانی به‌ڕاشکاوی مه‌شخه‌لی نوێ خوازیان هه‌ڵگرت و زانایانه و ئازایانه باسکیان بۆ تیمارکردنی ده‌رده‌کان و برینه‌کان هه‌ڵمالێوه و له فورمی ” کانتونه‌کاندا” چالاک و به‌رپرسن . ژنان و کچانی کوبانی به گیان و دڵه‌وه به پیر مه‌رگه‌وه ده‌چن و ئه‌رکی نه‌ته‌وایه‌تی خۆیان به جێ گه‌یاندووه و له باره‌گای ویژدانی مرۆڤایه‌تی شه‌رمه‌زار و ڕوو زه‌رد نین . خه‌باتی شاری کوبانی گه‌وره‌ترین کاره‌ساتی ، کاره‌ساته‌کان و خولقێنه‌ری حیماسه نه گونجاوه‌کانی مێژوو بوو . هه‌موو ته‌فسیر و لێکدانه‌وه‌کانی دوژمن که به بیر و ڕای دوگماتیزمه‌وه شه‌ته‌ک دراوه ، له کوبانی سه‌ری شوڕ کرد و به جارێک کڕ بوو .
پاداشتی ئه‌و هه‌موو فیداکاری و خه‌باته پێشوازی گه‌رمی سه‌رۆک کۆماری فه‌رانسا له نوێنه‌رانی کانتونه‌کان بوو که هاوکات، وڵامێکی مێژوویی چاکیان به مێشک به‌ردینه‌کان و کۆنه‌پارێزان دایه‌وه . کولتور و فه‌رهه‌نگ، بارودۆخی سیاسی و قه‌واره‌ی ژئولۆژی کوردستان و خه‌باتی خوێناوی ژنان، ئه‌و ده‌رفه‌ته‌ی داوه که ته‌نانه‌ت ، جل و به‌رگی ژنان ،ئاڵ و واڵ بێت . له به‌راورد له گه‌ڵ وڵاتانی هاوسێ کوردستان ، ژنانی کورد ناچار نین ، جل و به‌رگی ڕه‌ش تر له ڕه‌ش له به‌ر که‌ن . و ئه‌سیری چاو به‌ند، مه‌قنه‌عه، ڕوومه‌ت گیر و چادری ڕه‌ش بن. پشتیوانی له ژنانی تێگه‌یشتوو و شۆڕشگێڕی کوردستان، ئه‌رکی مرۆڤدۆستانه و سیاسی ڕێکخراوه سیاسی و مه‌ده‌نیه‌کانی، ژنانی پێشکه‌وتوو و به ویژدانی جیهانه . ڕؤژی هه‌شتی مارس به هه‌موو ژنانی ئازادیخواز ، بیرمه‌ند، سیکۆلار و به‌تایبه‌ت گریلاکان و پێشمه‌رگه‌کان پیرۆزبایی ده‌ڵێم . 01 03 2015
زانیاری پێویست :
: Genocide , Ethnocide , Diaspore
ژنوساید : به مانای قه‌ڵاچۆ، کۆکوژی و پاکتاو کردن هاتوه .-1
2- ئیتنۆساید : به مانای کوشتنی به کۆمه‌ڵی گروپێک له خه‌ڵک هاتوه ، که خاڵی هاوبه‌شیان زۆره .
3- دیاسپورا : پرژو بڵاو بونه‌وه‌ی جه‌ماوه‌ری خه‌ڵک له جیهاندا .
