دوو شه‌ممه‌ 18 ئازار 2024

رهبرانی کە بذر انسان دوستی کاشتند ! / رشاد – مصطفی سلطانی

وصیت نامەی تاریخی اسکندر مقدونی* :

اسکندر مقدونی پیش از مرگ و زمانیکە بە لحظات آخر زندگیش رسیدە بود ، از اطرافیانش خواهش کرد ، هنگامیکە زندگیم بپایان رسید و مرا در تابوت  گذاشتید ، دست هایم را بیرون از تابوت قرار دهید . تا همە بدانند ، با آنهمە قدرت و ثروت فراوانی کە داشتم  با” دست های خالی” بگورستان میروم .

 

شاید بتوان ادعا کرد رهبرانی از قبیل : اولاف پالمە ، نیلسون ماندیلا ، ابراهام لینکلن ، ماهاتما گاندی ، سالوادور آلندە ، چەگوارا،هوشی مین، دکتر مصدق ، پاتریس لومومبا، دکتر مارتین لوترکینگ و … دارای مواضعی انسان دوستانە ومملو از احترام بە دمکراسی و آزاد منشی بودند . آنها از پدیدەی ” لائیسیتە ” پیروی میکردند . لائیسیتە * اجازە میدهد کە دو گروە باورمندان مذهبی و غیر باورمندان در سایەی مدنیت قانون گرا ، همدیگر را تحمل کردە و باهمدیگر زندگی مسالمت آمیزی داشتە باشند . همزمان این رهبران شیوەی مبارزات را بیشتر بر نافرمانی های سیاسی و مدنی سازمان دادە و شدیدآ این شیوە راتوصیە میکردند .  برای رهائی از ظلم و ستم و رسیدن بە سعادت کانالی  کم درد سر بودە و برای محرومان  دستاوردهای بیشماری دارد . پیام های آشکار و قاطعانەی آنها توسعە و گسترش ” مردم سالاری ” بود . زیرا با پرهیز از تبعیض و  مخالفت با دگر کیشان و دگر اندیشان هر انسانی قادر است در پروسەی جامعەی مردم سالار  ( دمکراسی) سهم داشتە باشد .آنها خود را مرکز ثقل اندیشە ها معرفی نکردە و در بیان تراوشات فکریشان، نوعی جهان بینی منطقی و لوژیک منعکس بود و پژواک داشت . سادە و بی آلایش و خرد گرا ،در قلوب جای داشتندو کردار نیک آنها، بر تر از نیت نیک آنها  بود. از ابزار های مناسب و سنجیدە و بشیوەای مطلوب سود می جستند . روش های خردمندانەای در سازماندهی رنجبران و تهیدستان انتخاب کردە و در این رهگذر تاریخ شاهد موفقیتشان می باشد . اساسا در زمینەی مدیریت و رهبری بر ابزار های کلاسیک و آنطوریکە در میان احزاب و تشکل های خاورمیانە متداول و جاری است ، تکیە  نداشتند . پیداست از ابزار ” سخنوری ” در حد والائی برای متقاعد کردن شهروندان* بهرە می گرفتند . لحن جذاب ، کلام پرشور و پر احساس و خوشنوای تفکرات اومانیستی را نمایندگی میکردند .  پدیدەی خشونت بیمورد ، جائی در فلسفەی فکریشان نداشت و اگر روند تاریخ فضای مناسب و بستری برای ابراز خشونت ایجاد مینمود ، بلاشک رویگردان نبودند . گاندی اعتقاد داست : بزرگترین نیرو، عدم توسل بە خشونت است !  نیلسون ماندیلا  نیز باورداشت : پرورش و اموزش  پر قدرت  ترین ابزار و اسلحەایست کە بشر میتواند برای تغییر جهان بکار گیرد !  دانش اجتماعی و سیاسی آنها بدون منش نبود . محبوبیت بالندە ی آنها مرهون مواضع سلیم و پاک و رفتارهای صادقانەی آنها نسبت بە ” ثروت و دارائی ” های شهروندان و جامعە بود . آنها از ثروت و سامان و دارائی هائ جامعە مانند مردمک چشم محافظت میکردند .  و هرگز تمام اهرم های اقتصادی ، سیاسی ، نظامی و فرهنگی را درتسلط و چنبرەی خود نداشتند . در هنگام رهبری آنها ،ارزشهای معتبر انسانی عوض نمی شدند ، تا اشخاص عوضی با ارزش گردند . و جدال پیوستەی ستمبران را با ستمگران ارج  کافی می گذاشتند . همگی از پائین بە نقطەی راس هرم صعود کردە بودند . پروسەی بدست گرفتن قدرت را “خدمت بە مردم ” و اختصاص دادن وقت بیشتری برای التیام بخشیدن دردهای جامعە تفسیر و ترجمە میکردند . و در یک کلام :
فاختەها با آنها خواندند ، غزال ها با آنها دویدند، کبوتر ها با آنها پرواز کردند ، ستارە گان با آنها نورافشانی کردند و رودخانەها با آنها بسوی دریا شتافتند !

*     *     *        *       *

اطلاعات لازم  و توضیح پارەای از واژەها :

  1. Nilson Mandela : Education is  the most  powerful  weapon you can  choose  to change  the world .

٢-   لائیسیتە یعنی از دیدگاە قانون، دین و عقیدەی شخصی

امتیازی کسب نمی کند . زیرا قانون، همەی شهروندان را از هر جنس و نژاد و عقیدە و مذهب با یک ارزش مساوی نگاە می کند . از دیدگاە لائیسیتە همەی شهروندان در برابر قانون دارندەی ”  ژن مطلوب ” هستند .  Laisite

٣-  شهروند : تعریف و مفهوم آن در کشور ایتالیا و پارەای از کشورهای اروپا  بە رای دهندە تغییر یافتە است . پس  شهروندان با رای دهندگان مترادف است .

٤-  اسکندر مقدونی : جهان گشا و سرزمین های اروپا،خاورمیانە وشمال افریقاو بخش اعظم هندوستان را گرفت . در مصر شهری ساخت کە اسکندریە لقب گرفت .  کردستان را ،بعنوان مکانی استراتژیک انتخاب نمود و چندین سال در سرزمین کردستان زندگی نمود . با دوشیزەای کردزبان  بنام “روخسانا” ازدواج کرد، و طنزی در همین راستادر تاریخ رایج شدە کە اسکندر مقدونی زبان کردی را یاد گرفتە بود . و بر اساس اطلاعات دقیق از معلمین زبان یونانی کە سال های سال همکارم بودەاند ، اسم این دختر خانم در فرهنگ لغت های یونان ثبت و ارشیو گردیدەاست .


هیجدهم ژولای ٢٠١٨

بابەتی هاوپۆل

قفس، یادداشت چهارم: پیش‌بند “به یاد سپیده فرهان”

مژگان کاوسی تا کنون دو بار بازداشت شده‌ام و هر دو بار در خانه‌ی خودم؛ …