پێنج شه‌ممه‌ 28 ئازار 2024

ڕاگەیاندنی فێدڕاڵی ڕۆژئاوا و ئەرکەکانمان / عومەر ئێلخانیزادە

لە کۆبوونەوەی نوێنەرانی هەموو پێکهاتەکانی ڕۆژئاوا بە ڕەسمی، ناوچەی فێدڕاڵ لە ڕۆژئاوا و باکووری سوریە ڕاگەیەندرا. ئەوە دووهەمین بەشی کوردستانە کە لەسەر خاکەکەی کیانێکی کوردی رادەگەیەنێ و بێگومان رووداوێکی مێژوویی گرینگ و مایەی پێشوەچوون و پێشوازییە لە بزاوتی رزگاریخوازی کورددا. زۆر بە کورتی چ لە ناوخۆ و چ لە دەرەوە ئەم خاڵانەی خوارەوە جێگای باس و سەرنج دانن و لازمە کاریان بۆ بکرێ:

١. کوردستانی ڕۆژئاوا بە خاک و بە خەڵک یەکیگرتۆتەوە. کیانێکی سیاسی، ئیداری و کۆمەڵایەتی یەکگرتووی تێدا دامەزراوە و پێوەندی کورد و باقی کەمە نەتەوەکانی دیکە دۆستانە و لەسەر بنەمای کارکردنی هاوبەشە. ئیتر هیچ مەجالێکی سیاسی بۆ دەسەڵاتی ناوەندیی و پاشماوەی هێزەکانی بەشار ئەسەد نییە بۆ دەخالەت کردن و دەستوەردان لەم بەشەی کوردستان، ئیتر حکومەتێکی خۆجێیی لەو خاکەدا دەیهەوێ بڕیار لەسەر چارەنووسی خۆی بدات. دیاریکردنی ماوەی شەش مانگ بۆ نوسینەوە و پەسەند کردنی دەستور بە شێوەی دێمۆکراتیک مەجالی بەشداریی بە هەموو حیزبە سیاسیەکانی کوردستانی سوریە دەدات کە دەوری خۆیان بگێڕن و حکومەتێکی دێمۆکراتیک و نیشتمانی دامەزرێنن.

٢. تیزی دژایەتی لەگەڵ کیانی سیاسی و دەوڵەتی کوردیی و بە ئاڵترناتیو ناساندنی خۆڕیوەبەری پەرتەوازەی جیاجیا، ئیتر ناتوانێ لە ڕۆژئاوا کاری پێبکرێ و کاریگەریی فیکریی ئەوتۆی نامێنێ. بە یروای من روانینی بە نادەوڵەتکردنی کورد، ئاشبەتاڵی فیکرییە بە بزوتنەوەی رزگاریخوازی کورد، ئەگەر تەنانەت کاتی و بە “مەسڵەحەتی ڕۆژیش” بێ، زیانی یەکجار گەورەی بۆ بزوتنەوەی نەتەوەیی کورد و پڕەنسیپی مافی دیاریکردنی چارەنووسی گەلان هەیە. راگەیاندنی فێدڕاڵی لە ڕۆژئاوا بمانهەوێ یا نەمانهەوێ دورکەوتنەوە لەو تێزەیە و خۆی لە خۆیدا باش و گرینگە و جێگای پێشوازی.

٣. دەریخست کە ئێران و سوریە و روسیە دژی دامەزراندنی وەها کیانێکی کوردین(تورکیە لە هەوەلەوە هەر دژ بوو) و هەڵوێستەکانی پێشوتریان بۆ فریوی پەیەدە و یەپەگە و فورسەت کڕین بووە. لە یەک دوو سمیناری سیاسی لە دەرەوەی وڵات لە دوو سێ هەفتەی ڕابردوودا باسم لە هەڵە بوونی پشتبەستن و باوەڕ کردن بە سیاسەتی رووسیە کرد، ئەوە ئێستا دەرکەوەت کە رووسیە بزوتنەوەی کوردی وەک کارت بە دەستەوە گرتبوو، دۆستی ئەو لە ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست سوریە، عێڕاق و ئێرانە و قەت پشتیان لێ هەڵناکات و حەولی ئەوەیە کورد بە لاوازی رووبەرووی ئەم حکومەتانە بێتەوە، چونکە بێ ئێران و دۆستەکانی، رووسیە پێگەی لە ڕۆژهەڵاتی ناوین بەرەو نەمان دەچێ. رووسیە لە ئیمتیاز وەرگرتن دەگەڕێ بۆ سازان لەگەڵ ئامریکا و وادیارە کە سازابێتن. بۆیە گرینگە کورد کڵاوی هیچ لایەکی نەچێتە سەر و بزانێ کە هێز و یەکگرتوویی خۆی نەجاتی دەدات و بەس. ئەوە بە مانای بێ بایەخکردنی دیپلۆماسی دەرەکی نییە، بەڵام گرینگە کە مەیدانی مانووری خۆمان بناسین و بزانین.

٣. دوژمنان و دەوڵەتانی داگیرکەری کوردستان سەرەرای ناکۆکی و کێشەی قوڵیان لە ناوچەکەدا، خەریکن خۆیان بۆ هاوئاهەنگی و یەکهەڵوێستی بەرانبەر بە دۆزی کورد لەم ناوچەیە، ساز دەدەن. بەڵام مەخابن، سەرەرای پێشوەچوونەکان، ناکۆکی نێوان بەشەکانی کوردستان و ناو حیزبە سیاسیەکان روو لە زیاد بوونە. بۆیە گرینگترین ئەرک ئەوەیە هەموان وێڕای پشتیوانی فیدڕاڵی لە ڕۆژئاوا، بۆ دۆستایەتی زۆرتر و بە دێمۆکراتیککردنی ئەم ئەزمونە حەول بدەین و رێگای دیالۆگی بەردەوام بگرینە بەر. پێمواـیە بۆ گەیشتن بەو مەنزورە پێویستە بۆ ئەم ئەرکانە حەول بدرێ:

الف: پێوەندی باشور و ڕۆژئاوا گەرموگوڕتر بێتەوە، بە هەموومان حەولی بۆ بدەین ئەم ناکۆکیانەی ئێستا چارەسەر بکرێ. فێدڕاڵی ڕۆژئاوا دەبێ حەولەکانی بەو مەبەستە چڕ بکاتەوە و حەول بدات هەموو حیزبە کوردیەکانی تێدا بەشدار بێ، نەک لایەنگەلێک، هەرچەند بچوک، پەڕاوێز بخرێن.

ب: حیزبە کوردییەکانی ڕۆژهەڵات پێویستە مشورێکی جیددی لە خۆمان بخۆین، درێژەدان بە وەزعی ئێستامان، لاوازترمان دەکات. بە پێچەوانە هاوئاهەنگی و وەرێخستنی چەترێکی هاوبەش هەم خۆمان لە ڕۆژهەڵات بەهێز دەکات و، هەم دەبێتە هۆی ئەوە کە دەوری گرینگمان لە هاوئاهەنگی و دیالۆگی نێوان بەشەکانی کوردستان هەبێ و بە هەند وەربگیرێین. بێگومان لە ئاڵۆزی و ململانێکانی ناوچەکەدا، کۆماری ئیسلامی ناتوانێ هەروا بمێنێتەوە و دۆخی ئێران بە بڕوای من سەقامگیر نییە، ئەوەی دەیبینین کاتی و ڕواڵەتییە، هاوپەیمانی کوردی ڕۆژهەڵات کاریگەریی ئەرێنی زۆری لەسەر وەزعی رژێمی ئێران لە ناوخۆ و دەرەوە دەبێ. هیوادارم لاوازی تا ئێستامان و بوونی رادەیەک ناهومێدی، ئەم دەور و پرسپێکتیوەمان لەبەر چاو ون نەکات و ئیرادەی شۆڕشگیرانە و یەکگرتوی خۆمان وەکار بخەین. ڕۆژهەڵات دەتوانێ پەیامی گەورەی هەبێ، با بە بڕوا بەخۆیی بۆی وەگەڕ کەوین.

ج: ئەو وەزعەی ئێستای باکوور لە قازانجمان نییە، شەڕی ناو شار و پەرەپێدانی، تەنیا فاشیسم و دەسەڵاتداران لە کوردستان بەهێز دەکات و، بزوتنەوەی مەدەنی پێ لاواز دەبێ، نابێ بێڵین ئەوەمان بەسەردا بسەپێ. پێویستە باشور، ڕۆژئاوا و ڕۆژهەڵاتیش، لە پێوەندی نێودەوڵەتی و کاریگەریی خۆمان کەڵک وەربگرین کە پڕۆسەی ئاشتی و دانوستان وەگەڕ کەوێتەوە، ئەم کوشتار و وێرانکاریەی باکور کۆتایی پێبهێندرێت. بۆ ئەو مەبەستە سیاسەتی پ.ک.ک ش دەبێ رێگاخۆشکەر بێ و دیالۆگی خۆی لەگەڵ هێزە سیاسیەکانی دیکە زیاد بکات. ئێمە ناتوانین لە هەموو بەشەکاندا شەڕی سەروماڵ بکەین، نابێ بێڵین دوژمنانمان بەسەر ناکۆکی خۆیاندا زاڵ بن و ناکۆکی ناو بزوتنەوەی کورد زیاتر تەشەنە بکات. بە بڕوای من ئەو حیزبانەی دەسەڵاتدارترن ئەرکی خۆیان بە تەواوی وەئەستۆ نەگرتوە، حەقوایە ئەوان و هەموومان بۆ هاوئاهەنگی تێبکۆشین و دەبێ بۆ بەرژەوەندیی و نەجاتی هەموو بەشەکان بەسەر گرفتە ناوخۆییەکاندا زاڵ بین. هیوادارم هەموان ئەو راستیە ببینن و حەولی بۆ بدەن.

بابەتی هاوپۆل

قفس، یادداشت چهارم: پیش‌بند “به یاد سپیده فرهان”

مژگان کاوسی تا کنون دو بار بازداشت شده‌ام و هر دو بار در خانه‌ی خودم؛ …