زاگرۆس پۆست
مطالبی کە در این جزوە در دسترس خوانندە قرار می‌گیرد، دو سال پیش ترجمە شدند. مشوق این کار جنگ در سوریە و تحولات در عراق قبل از آن از زمان جنگ کویت بە این طرف بود کە همزمان دیدگاههای مختلف را نیز در مقابل یکدیگر قرار می‌دادند. در جهت تهیە مقدمەای مناسب برای این جزوە و همچنین مطالعە و تهیه مطالب دیگر پخش آن را بە تعویق انداختە شد. ظهور داعش اما وضعیت جدیدی را بوجود آوردە است. تصادم دیدگاههای گوناگون و متضاد بە هنگام بروز این چنین بحران‌ها، جنگ‌‌ها و تحولات سیاسی در «خاورمیانە» و در جهت تشخیص خصایص و منشاء آنها اجتناب‌ناپذیر است. کاتگوری‌ها و دگم‌های شناختە‌شدە و جاافتادە مکاتب گوناگون کە مردم را بر طبق کلیشەها و دوگانگی‌ها تقسیم می‌کنند، بە موقعیت برتر و استیلای خود می‌بالند و بطور مداوم بازتولید می‌شوند. در اینجا اما بە همان اندازە حیاتی است کە از طریق کارهای تحقیقی‌ای کە این تحولات را در فرایندهای تاریخی بررسی می‌كنند و بە عوامل سیاسی، اقتصادی-اجتماعی و تاریخی اشارە دارند، بە تقویت و گسترش خوانشی جدی و تاریخی یاری رسانیم تا قادر بە یافتن پاسخ‌های شایان برای جواب‌ها و معضلات گردیم. موقعیت سیاسی کنونی نتیجە چە روندی است؟ آیا نیرویی چون داعش محصول منطقی ١٤٠٠ سال پدیدەای بە نام اسلام است؟ یا برای درک موقعیت کنونی بایستی بە دوران مدرن در منطقە، تحولات سده اخیر و مشخصأ نتایج «نظم نوین جهانی» ایالات متحدە مراجعە کرد؟
بنابراین، مطالعە زمینەهای تاریخی و سیاسی تحولات اخیر در منطقە کە از طرف کسانی کە یا بە عنوان منتقدان نظم موجود شناختە شدەاند و یا کارهایشان بە ارتقا آگاهی تاریخی ما و درک وضعیت موجود یاری می‌رسانند، امری مهم بایستی تلقی گردد. امروز و با در نظر داشتن تحولات سیاسی اخیر بە این مقدمە کوتاە اکتفاء و خوانندە بە مطالب رجوع دادە می‌شود.
این جزوە شامل چهار نوشتە است:
نوشتهٔ اول ترجمهٔ فصلی از کتاب زاکاری لاکمان است که در آن نویسنده بە بستری اشارە می‌کند کە در آن ایالات متحدە به دنبال جنگ جهانی دوم بە ابر قدرتی جهانی تبدیل می‌شود. وی در ادامە تبدیل خاورمیانه و شمال آفریقا به هدف مطالعات و پژوهش‌های محققان و مراکز متعددی را بررسی می‌کند و قصد دارد نشان دهد که چگونه هزینه‌های هنگفتی صرف تربیت متخصصان و توسعهٔ نهادهای پژوهشی در آمریکا گردید آنچنانکه از یک طرف دانش در مورد کشورهای منطقه که ایالات متحده به حضور در آنجا نیاز پیدا کرده بود جستجو می‌شد و از طرفی دیگر خاصیت این دانش حفظ قدرت جهانی آمریکا و تسلط آن بر امور جهان بود. با مطالعهٔ این فرایند می‌توان دریافت که در واقع در رابطه با خاورمیانه و شمال آفریقا (و دیگر نقاط جهان) چگونه دانشگاه‌ها و مراکز متعدد از این کمک‌های مالی استفاده کردند، مراکز مطالعاتی خود را توسعه دادند و به انتشارات وسیع مبادرت ورزیدند. درک رابطهٔ این تحقیقات و کار متخصصان با سیاستگذاری، برنامه و سیاست‌های استراتژیک آمریکا و اروپا به همان اندازه مهم است زیرا اساسأ این کشورها و نه جوامعی که در مورد آنها مطالعات انجام می‌گرفت، از این تحقیقات بهرەبرداری می‌کردند.
نوشتهٔ دوم ترجمهٔ فصلی از کتاب فرهنگ و امپریالیسم است که در آن قسمت از کتاب ادوارد سعید بە استیلای جهان توسط آمریکا و نقش رسانەها می‌پردازد. اگرچە این نوشتە در سر و بند جنگ اول خلیج بە رشته تحریر درآمدە است اما با توجە بە وضعیت کنونی یعنی حضور آمریکا در منطقە و نتایج این حضور، تهدیدات مکرر نظامی این کشور علیە ایران و تحولات عراق و حملە داعش، می‌تواند بە درک زمینەهای تاریخی و سیاسی تحولات اخیر یاری برساند.
نوشتهٔ سوم با عنوان خلیج گوانتانامو بە مسئلهٔ قانون بین‌المللی و ارزش آن در سیاست‌های آمریکا می‌پردازد. بوجود آوردن «فضایی استثنایی» برای «افرادی استثنایی» کە به دلیل «شرایط استثنایی» در خارج از حوزهٔ قانون قرار می‌گیرند ضد حملهٔ آمریکا و متحدانش علیە قانون بین‌المللی تحت شعار «جنگ علیە ترور» است تا با آن مجاز بە استفادە از هر گونە وسیلە و شیوەای برای بە تمکین کشاندن زندانی گردد. گوانتانامو کە بە زندانی بزرگ در جزیرەای دوردست تبدیل شد، بە همراه ابوغریب در عراق این فضاهای استثنایی‌اند و بە همان اندازە مهم نمونەهای استعمار گذشتە در استعمار حال هستند. نوشتە چهارم بە اریک هابزبام تعلق دارد کە مقدمەای است بر کتاب کیرنان در بارە جنبە‌هایی دیگر از هژمونی جهانی آمریکا.
هدف این جزوە تقویت و گسترش آگاهی و همچنین دید انتقادی و پژوهش در موضوعاتی است کە هدف اولیهٔ خود این نوشتەها را تشکیل می‌دهد. در ترجمهٔ این نوشتەها تلاش شده تا منظور مولفین و بحث آنان بە خواننده تفهیم و منظور جملە و کلمە در بستری کە خواننده با آن آشنا است جا داده شود. با بسندە کردن بە این مقدمە کوتاە، خوانندە بە مطالب رجوع دادە می‌شود.
معروف کعبی ٩تیرماه ١٣٩٣
برای خواندن جزوه کلیک کنید
