اعتراض بزرگ دانشجویی تیر ماه سال ۷۸ نشانه پتانسیل آزادیخواهی دانشجویان در ایران بود و بار دیگر نشان داد که جوانان تهدیدی برای دیکتاتوری حاکم هستند.
روز ۱۸ تیر به عنوان روز دانشجو در حاکمیت دینی به ثبت رسید و همچنین سراب اصلاح طلبی و استحاله در ایران به پایان رسید. خاتمی که خود را رئیس جمهور اصلاح طلب میخواند، مجبور به رونمایی از طینت خود شد و همگام با خامنهای علیه مردم و جوانان، دستور سرکوب دانشجویان را داد.
در نیمه شب ۱۸ تیرماه ۷۸ تعداد زیادی از دانشجویان در خوابگاه دانشجویی امیرآباد تهران دست به یک تظاهرات بر علیه حکومت زدند. بعد از ساعتی مأموران امنیتی با باتوم، چماق و قنداق تفنگ به دانشجویان که حدود ۱۳۰۰ نفر بودند، حمله کرده و آنها را به شکل وحشیانه ای مورد ضرب و شتم قرار دادند. تعداد زیادی زخمی و تعدادی دستگیر شدند. در همان روزها تلویزیون سی ان ان خبر داد: “به گزارش شاهدان عینی، تعداد کشتهها در این تهاجمها حداقل ده نفر بوده است”. یکی از کشته شدگان عزت الله ابراهیم نژاد بود که پس از شکستن پا و کتف اش، او را با شلیک گلوله به سرش کشتند.
دانشجویان اما روز ۱۹تیرماه به تظاهرات و اعتراضات خود ادامه دادند. شعار دانشجویان در این تظاهرات “میکشم، میکشم، آن که برادرم کشت” و “توپ، تانک، مسلسل، دیگر اثر ندارد”، “حکومت آخوندی برکنار برکنار”، “وای بهروزی که مسلح شویم” بود.
عوامل خاتمی که با نزدیک کردن خود سعی در خاموش کردن خروش دانشجویان داشتند، توسط دانشجویان با گوشمالی پاسخ داده شدند. عمامه موسوی لاری وزیر کشور وقت در این صحنه به زمین پرتاب شد و دانشجویان او را از دانشگاه بیرون کردند.
این تظاهراتها به تبریز رسید. در تبریز یک نفر کشته و تعدادی دستگیر شدند. در تهران جوانان محل نماز جمعه در دانشگاه تهران را به آتش کشیدند. خبرگزاری فرانسه درباره این روز نوشت: «تظاهرکنندگان که یک پیراهن خونآلود بر سر دست گرفته بودند، شعار میدادند «دانشجو بپاخیز! برادرت کشته شد!» برخی دانشجویان که صورت خود را با پارچه پوشانده بودند، فریاد میزدند: «مرگ بر استبداد، زندهباد آزادی.»
تلویزیون سی.ان.ان همچنین خبر از تعطیلی بازار در حمایت از دانشجویان داد.
خاتمی پس از تشکیل جلسه امنیتی، یک حکومت نظامی اعلام نشده برقرار کرد.
روز ۲۰ تیرماه ۷۸ تظاهرات ادامه یافت. در تهران دانشجویان مأمورانی را که قصد تهاجم به تظاهرات داشتند، کتک زده و فراری دادند و موتورهایشان را به آتش کشیدند.
دانشجویان دانشگاههای تبریز، اصفهان، رشت، شیراز و مشهد نیز در حمایت از دانشجویان تهران تظاهرات کردند. در تبریز مردم به حمایت از دانشجویان، دفتر هواپیمایی، بانک صادرات، و یک پمپبنزین را به آتش کشیدند. بازار تبریز نیز در حمایت از دانشجویان تعطیل شد. در همین روز در تبریز حکومت نظامی برقرار و تانکها مستقر شدند.
در شهرهای اهواز، رشت، شیراز، ارومیه، اردبیل، سمنان، شاهرود، یاسوج، همدان، یزد، خرمآباد، بندرعباس، زنجان، گرگان، سمنان، شاهرود، مراغه و اراک نیز دانشجویان تظاهرات کردند.
تظاهراتها در روزهای ۲۱، ۲۲ و ۲۳ تیر نیز ادامه یافت. صدها هزار نفر از مردم در تهران شعار دادند: “توپ، تانک، بسیجی، دیگر اثر ندارد”.
مردم تهران نیز بعدازظهر روز ۲۱ تیر ماه، دسته دسته از نقاط مختلف شهر رو به سمت چهارراه ولی عصر راهپیمایی و به سرکوب خونین دانشجویان اعتراض کردند. جمعیت که تعداد آن به هزار تن می رسید، شعار میدادند: “ای مردم با غیرت حمایت حمایت”، “مرگ بر بسیجی”، “لحظهبهلحظه گویم، زیر شکنجه گویم، یا مرگ یا آزادی”، “۲۰ سال سکوت تمام شده، مردم قیام شروع شده”
حوالی بعدازظهر ۲۱ تیر ماه، تظاهرکنندگان در برابر دانشگاه تهران از طریق هلی کوپتر و نیروهای زمینی به گلوله بسته شدند. این کشتار به دستور شورای عالی امنیت صورت گرفت. دهها تن کشته و صدها تن مجروح شدند.
روز شنبه ۲۳ تیر ماه۷۸، تظاهرات مردمی آغاز شد. در این روز مردم به خودروهای گشت نیروی انتظامی که به مردم حمله می کردند، یورش برده و آنها را تارومار کردند. تانکها و زره پوشها در اطراف خیابان انقلاب و ولی عصر برای سرکوب مردم مستقر شدند.
مردم معترض به سمت وزارت کشور حرکت کردند. مردم در شب کلانتری بهارستان را تصرف کردند. مغازه لاجوری جلاد اوین نیز جزو یکی از نقاطی بود که به آتش کشیده شد.
خیزشهای آزادیخواهانه ملت ایران علیه دیکتاتوری ولایت فقیه، برغم سرکوب وحشیانه توسط نیروهای سرکوبگر حاکمیت، هیچگاه خاموش نشده و آتش آن در اعتراضات سراسری سالهای ۸۸ و تاکنون هر چه بلندتر شعله میکشد.