“هەشتا رۆژ هێزەكانی ناتۆ بۆردومانی سربیایان دەكرد، بەڵام ئامادەنەبوون كۆشكەكەی میلۆسۆڤیچ بكەنە ئامانج، چونكە تابلۆیەكی رامبرانتی تێدابوو”
پاراك خانا- لە كتێبی جیهانی دووەم
پرسی راگەیاندنی سەربەخۆیی كوردستان، گەرچی پرسی هەمیشەیی هەموو تاكێكی كوردە، بەڵام هەندێكجار كێرڤی ئەم پرسە بەرزو نزم دەكات.
روانگە و ئیستراتیژو روئیای حزبە سیاسیەكان جیا لە جیاوازیان بۆ پرسەكە، وابەستەگی بە چەند فاكتەر و رەهەندی ناوخۆیی، ناوچەیی، نێودەوڵەتیەوە هەیە.
لەباكورو رۆژئاوا، كە پارتی كرێكارانی كوردستان نوێنەرایەتی ئەم پرسە دەكات، خۆی لە تێزی (خۆسەری دیموكراسی)دا بەرجەستە دەكات، بەڵام لە باشور و حكومەتی هەرێم كە یەكێتی و پارتی كاری لەسەر دەكەن تێزی (دەوڵەت – نەتەوە)یە.
بەڵام لە واقیعدا ئەم پرسە رەهەندی جزگرافی و جیۆپۆلیتكی هەیە، كە پەیوەندی بەچوار وڵاتی ناوچەكە و هەڵوەشاندنەوەی سایكس- بیكۆەوە هەیە، لەپەیوەست بەهەڵوێستی ئەمەریكاوە و هەڵوێستەكانی ئۆباما بۆچونەكانیانی ئاوایە: كە لەگەڵ داخوازیە رەواكانی گەلی كوردن، بەڵام پێویستی بە رەزامەندی عێراق هەیە بۆ ریفراندۆم و جیابونەوەی كوردستان لە عێراق، وەكو ئەوەی لەسودان و باشوری سودان رویدا. جیالەوەی پەیوەندی بە رەزامەندی نێودەوڵەتی و نەتەوە یەكگرتوەكانیش هەیە، بەڵام لەواقیعدا تا ئێستاش ئەمەریكا و ئەوروپا وەكو بەشێك لە عێراق مامەڵە لەگەڵ هەرێم دەكەن و لەسەرو هەموو ئەوانەشەوە واشنتۆن بەپلەی یەكەم سیاسەتەكانی پەیوەندی بەبەرژەوەندیە ئابوریەكانەوە هەیە و بێ مۆراڵە و تێڕوانینی واشنتۆن تێروانینێكی سیاسی نیە.
لەئاستی ناوچەیش هەرگیز ناكرێت چاوەروانیەكی وەها لەتوركیا، ئێران بكرێت و كارێكی نالۆژیكەیە. لە ئاستی ناوخۆشدا نەك هەر گوتارێكی هاوبەشی ناسیۆنالیستی نیە لەسەر ئاستی هەر چوار پارچەی كوردستان، بەڵكو گوتاری هێزە سیاسیەكانی هەرێمی كوردستانیش جیاوازی زۆری پێوەدیارە.
بەڵام هەر كەس و لایەنێك ئەم خەونەی كورد بكاتە دیفاكتۆ، وەكو گاندی، شانانا گۆسماو، جۆن گەرەنگ، دەبێتە سیمبووڵ و رەمزی جاویدانی خەڵكی كوردستان.
بەڵام بەكارهێنانی بۆ بانگەشەی سیاسی و حزبی كاریگەری نێگەتیڤ لەسەر خەون و ئارەزوو ئارمانی خەڵكی كوردستان دادەنێت و تەواو بێ هیوایاندەكات لەبەرامبەر ئەم خەون و خۆزگە سەرمەدەیەیان
بەڵام دەبێت پێش راگەیاندنی سەربەخۆیی كوردستان و بوونی بە (دەوڵەت) رۆشن بێت كە دەوڵەتی كوردستان، نموونەی سعودیە دەبێت یان چیك…؟
گەر هەڵگری خەسڵەت، بنەماو میتۆد و سیستمی حكومرانی سعودیە بێت، نەبوونی باشترە. كە هیوادارین هەرگیز بیر لەم مۆدێلە حكومرانیە نا دیموكرات و تۆتالیتارە نەكرێتەوە. كە بەداخەوە مۆدێلەكانی دەوڵەتی نەتەوەیی دوای ئاڵوگۆڕەكانی بلۆكی رۆژهەڵات و رۆژئاوا لە جۆری سعودیە بوون.
بەڵێ، بۆ دەوڵەتێكی كوردی، پلوراڵ، دیموكراسی كە پابەندبێت بە ئازادییەكان، عەدالەتی كۆمەڵایەتی و یەكسانی و خۆشگوزەرانی بۆ تاكەكانی كۆمەڵگایەك كە سەدان ساڵە خەون بە سەربەخۆییەوە دەبینێت. سەربەخۆبوونی كوردستان خوێن و باجی زۆری بۆ دراوە. بۆیە دەبێت ئەو دەوڵەتە وەڵام بەو خوێن و قوربانیدانە بداتەوە. نەك تەنها ژماریەكی تری دەوڵەت بێت.