زاگرۆس پۆست
لە بەر هەر هۆكارێكی سایكۆلۆژی یان پێشینەیەكی مێژوویی بێت، بە شێوەیەكی بەردەوام ئەوەیكە لە گوتاری كوردیی بە گشتی بەرانبەر دەوڵەتانی داگیركەری كوردستان دەبینرێت‌و بینراوە، گوتارێكی ئاشتیخوازانە‌و پێكەوە ژیان، تێكۆشانێكی بەردەوام‌و پەیگیر بووە بۆ چارەسەری گرفتەكان لە رێگەی دیالۆگ‌و دانوستان، گرتنەبەری رێگەی وتووێژ لە جێگەی شەڕو پێكدادان‌و هاوكاریی‌و پابەندبوون بە بنەماكانی رێزگرتنی بەرانبەر بووە. بەڵام ئەوەیكە زیاتر لە سێ دەهەیە بزوتنەوەی كورد بە گشتیی‌و حیزبە كوردیەكان بە تایبەتی دروشمی رووخانیان بەرزكردوتەوە‌و خستوویانەتە بەرنامە‌و پرۆگرامی خۆیانەوە‌و بەردەوام دەیڵێنەوە، پێویستی بە رامان‌و وردبوونەوەیەكی زیاترە بۆ ئەوەی بزانین ئایا لەسەر پێ وەستانی دروشمی رووخان بەرانبەر كۆماری ئیسلامی لە چ بیرۆكە‌و ئەزموونێكەوە سەرچاوە دەگرێت‌و ئایا ئۆپۆزسیۆنی كورد بە هۆی ئەوەیكە مەجالی رووخانی رژیمی ئێرانیان بۆ نەڕخساوە یان ئەوەیكە قورسایی بە هۆی هاوسەنگی هێز بە قازانجی بەرەی رووخان نەشكاوەتەوە، پێویستە ئەو دروشمە وەلابنێت، یان پێداگریی لەسەر بكات.
لە پێشدا پێویستە ئەوە بڵێم ئەم نووسراوە وەڵامێكە بە كاك هێرش عەلیزادە كە نووسینێكی لە ژێر ناوی “دروشمی رووخاندنی كۆماری ئیسلامیی ئێران بارێكی قورسە لەسەر پشتی بزوتنەوەی خەڵكی كوردستان” بڵاوكردوتەوە. ئەگەرچی گەلێك جار وا بیستراوە یان وا لێكدراوەتەوە كە گەڵاڵەكردنی ئەم درووشمە بە مانای ئەوەیە كە نووسەر بەرانبەر بە كۆماری ئیسلامیی تووشی گومان بووە، بەڵام من دڵنیام كە نووسەر گومانی لەوە نەبووە‌و نیە كە كۆماری ئیسلامیی حكوومەتێكی دژە مرۆیی‌و سەركوتگەرو دژی هەموو بەرژەوەندیەكانی خەڵكی كوردستان‌و بە گشتی هەموو ئێران‌و مرۆڤایەتیشە. تەنیا مەسەلەكە ئەوەیە كە لە روانگەی نووسەر، هەڵگرتنی دروشمی رووخان لەسەر پشتی بزوتنەوەی خەڵكی كوردستان قورسایی دەكات‌و لە روانگەی خۆیەوە، دەكرێت دروشمێكی دیكە بەرزبكرێتەوە، كە ناوبراو پێیوایە لەو رێگەوە قازانج بە بەرەوپێشچوونی بزوتنەوەی خەڵكی كوردستان دەگەیەنێت‌و ئێمەش پێویستە هەر لەم روانگەوە وەڵامی بدەینەوە.
نووسەر لە سەرەتای باسەكەیدا ئاوڕێك لەو مێژووە دەداتەوە كە كۆماری ئیسلامیی هێرش دەكاتە سەر كوردستان‌و بە پێی بەڵگە مێژوویی‌و دێكۆمێنتەكان دروست‌و بڕوا پێكراوە. بەڵام هاوكات لەگەڵ ئەوە پێویستە‌و پێویست بوو پەنجە لەسەر ئەوە دابنرێت كە بەرزكردنەوەی دروشمی رووخان دەرنجامی چ دۆخێك بوو كە بزوتنەوەی كوردستان بەرزیكردەوە. پێكهێنانی هەیئەتی نوێنەرایەتی گەلی كورد بۆ وتووێژ‌و چارەسەری مەسەلەی كوردستان لەم رێگەوە، هەوڵێك بوو كە خەڵكی كوردستان دەیویست بە بێ هیچ رووبەڕبوونەوەیەك‌و بە ئارامی‌و هێمنی‌و بە تێگەیشتنی بەرانبەر بگەنە رێككەوتن. بەڵام ئەوەی بینرا هێرشی چەكداری‌و ئێعدام‌و گوێنەدانی رژیم بە داخوازیەكانی خەڵك بوو، كە دەرنجامی ئەو كردەوە دژكردەوەیەك لەدایك دەبێت كە ناوی لێ نرا ” بڕوخێ رژیمی كۆماری ئیسلامیی ئێران “.
ئێمە لە ئێران‌و كوردستان لەگەڵ سیستەمێك بەرەوڕووین كە هەر لە كاتی بە دەسەڵات گەیشتنی تا ئێستا، ئیستراتژی خۆی بەرانبەر نەیاران‌و ئۆپۆزسیۆن رووخان‌و لەناوبردن بووە، بۆیە كاتێك ئۆپۆزسیۆنیش پاشەكشە دەكات بۆ ئەو دیو سنوورەكان، تیرۆری نەیاران‌و بیرجیاوازان‌و تێكۆشەران‌و رێبەرانی سیاسیی، كردە یەكێك لە ئامانجەكانی خۆی. پێویستە كاتێك كە دەمانەوێت گۆڕانێك لە دروشمەكاندا بكەین، هەڵسووكەوتی لایەنی بەرانبەر هەڵبسەنگێنین‌و بزانین كە ئەو بە چ شێوەیەك لەم پرسە دەڕوانێت. ئەگەر لە كوردستان مەجالێك بۆ گەڵاڵەكردنی دروشمێكی دیكە هەیە كە رێگە بدات بزوتنەوەی كورد بەرەوپێش بچێت‌و لایەنی دەسەڵات لانیكەمی ئارامی‌و هێمنیەكی لە خۆی نیشانداوە، ئەوە دەتوانین بڵێین دروشمی رووخان نازانستیانە‌و بێ ناوەرۆكە.
لە راستیدا رژیمی ئێران مەجالێكی بۆ هێنانەئارای دروشمێكی دیكە یان رێگە چارەیەكی دیكە نەهێشتوەتەوە كە بزوتنەوەی كورد بتوانێت تاقیی بكاتەوە. بۆ وێنە تەنانەت زۆرێك لەو چالاكە كوردانەی ناوخۆ كە هیچكاتیش دروشمی رووخانیان بەرز نەكردوتەوە‌و بەردەوامیش بەشێك بوون لە زمانحاڵی بەرەی رێفۆرمخوازانی ناودەسەڵاتی ئێران، نەیانتوانیوە خۆیان بۆ نوێنەرایەتی مەجلیس بپاڵێون‌و لە لایەن شورای نیگابان، رەتكرانەوە. یان ئەوانەی وا لە بناغەداڕێژەران‌و بەڕٍێوەبەرانی سیستەمی كۆماری ئیسلامیی بوون‌و بەشێك بوون لەو دەسەڵاتە، پاش ئەوەی دروشمی چاكسازیان بەرزكردەوە بەرەوڕووی چی بوونەوە‌و چیان بەسەرهات؟
قەتڵە زنجیرەییەكان‌و داخستنی رۆژنامەكان‌و گرتنی كەسانی یەكەمی خوازیارانی چاكسازی‌و هێرشكردنەسەر زانكۆكان، دەتوانێت بۆ ئێمەی كورد هەڵگری چ پەیامێك بێت كە تاقە خاڵێكی هاوبەش لە هیچ بوارێك لە نێوان ئێمە و ئەواندا بوونی نیە. هێنانەخوارەوەی دروشمی روخان شتێك نیە كە كۆماری ئیسلامیی چاوەڕێی بێت كە حیزبە كوردیەكان‌و بزوتنەوەی كورد بە گشتی دایبكێشێتە خوارەوە‌و ئەویش لە بەرانبەردا نەرمیەك لە خۆی بنوێنێت. كۆماری ئیسلامیی‌و دەوڵەتە یەك لەدوای یەكەكان بەرانبەر دۆزی كورد یەك ئیستراتیژیان هەیە‌و بەردەوامیش‌و بە پێی هەموو بەڵگەیەك جیا لەوەیكە ئەوان بنەما فیكریەكانی خۆیان لەسەر پاراستنی هەموو ئەوەی پێی دەڵێن خاكی ئێران داڕشتووە. ئەوە لێكدانەوەیەكی ناواقیعیە كە پێمانوابێت هێنانەخوارەوەی دروشمی رووخان، كورد لە ئاواتەكانی نزیك دەكاتەوە یان مەجالێك لە ناوخۆو دەرەوە دەڕەخسێت كە كەیسی كوردو بزوتنەوەكەی گەشەكردنێك بە خۆیەوە ببینێت.
بەرزكردنەوەی دروشمی رووخان تا ئێستاشی لەگەڵ بێت یەكێك لە شانازیەكان‌و خاڵێكی پڕشنگداری بزوتنەوەی كوردە‌و بەو ئاسانیە بەدەست نەهاتووە كە ئەمڕۆكە‌و ئەویش لە ئاكامی لاوازبوونی خەبات‌و پاشەكشەمان وەلای بنێین. بەڵام با ئەوەش بڵێم كە منیش وا بیر دەكەمەوە كە دروشمی رووخان نابێ هەمیشەیی “مطلق” و نەگۆڕ بێت. بەڵكوو لە بەرانبەر ئەمەشدا‌و ئەگەر بڕیارە دروشمی رووخان وەلا بنێین، نابێ لە ئاكامی شكست‌و بی ئاكامیدا بێت‌و بەسەرماندا بسەپێت، بەڵكوو پێویستە‌و دەبێ لە دەرنجامی گەشەكردن‌و بڵێسەی خەباتی گەلی كورد، رژیم ناچار بكەین بەوەی بێتە سەر مێزی وتووێژ‌و دانووستان، لەو كاتەدایە وەلانانی دروشمی روخان بەسەر كۆماری ئیسلامیی دەسەپێت‌و هاوكات دەبێتە شانازیەك بۆ كوردو بزوتنەوەكەی.
دەكرێت زۆر بە قووڵی بچینە نێو ئەم باسە، بەڵام لە بەراوردێكی كورت دەتوانین جیاكاریەك لە نێوان سیستەمی دەسەڵات لە ئێران لەگەڵ وڵاتانی دیكەی وەك توركیە‌و عێراق‌و سوریە بكەین. توركیە ئەگەرچی لە ژێر گوشاری هێزە كوردیەكانی سەر بە باكوور سەری بۆ هەندێك لە داخوازیەكانی گەلی كورد لەو بەشە دانەواند، بەڵام بۆ خۆشی سەمپاتیەكی زۆرتری هەیە بۆ هاوكاریی‌و پەیوەست بوون بە یەكیەتی ئوروپا‌و بە بێ چارەسەری قەیرانە ناوخۆییەكان‌و لەوانە پرسی كورد ناتوانێت سەرنجی كۆمەڵگەی رۆژئاوا بۆ لای خۆی رابكێشێت‌و ئەمەش لەسەر دەسەڵاتی توركیە قورسایی دەكات. هاوكاتیش لە بواری دێمۆكراسیدا دەتوانین بڵێین ئەو وڵاتە چەندین قۆناغی بڕیوە.
رژیمی ژێر دەسەڵاتی بەعسی پێش روخان لە ئاكامی گرتنەبەری سیاسەتە هەڵەكانی خۆی‌و ململانێ بەردەوامەوامەكانی لەگەڵ جیهانی دەرەوە، لە ئاستی ناوچەیی تەریك‌و پەراوێزخرابوو، بۆیە بە هۆی دەستدرێژیەكانی بۆ سەر وڵاتانی ناوچەكە‌و ناژیربوون لە هەڵوێستەكانیدا، مەجالی ئەوە بۆ بزوتنەوەی كورد لە باشور رەخسا كە ئازادی‌و رزگاریی خۆی، لە راپەڕینە مەزنەكەی 1991 بەدەست بهێنێت.
وە نوێترین نموونەش سوریەیە كە لەبەردەم شەپۆلێكی بەرینی گۆڕانكاریی لە ناوچەكە راوەستاوە‌و ئێستاش كورد لە رۆژئاوای كوردستان ئەگەر مەجالێكی بۆ خۆبەڕٍێوەبردن بەدەستهێناوە هۆكاری سەرەكیەكەی ئەوەیە كە كۆمەڵگەی جیهانیی پشتی لە بەشار ئەسەد كردووە‌و هەموو هەوڵەكانیان بۆ رووخاندنی دەسەڵاتەكەیەتی. جیا لەوە بە بڕوای من ئەگەر بێتوو گوشارەكانی كۆمەڵگەی جیهانیی لەسەر سوریە كۆتایی بێت‌و دۆخی ئەو وڵاتە ئاسایی بێتەوە دژوارە كورد بتوانێت بە ئاسانی‌و بێ كێشە‌و لەمپەر لە حاڵی خۆبەڕێوەبردندا بێت، كەواتە درێژەدان بەو خۆبەرٍێوەبەریەی كە ئێستا لە رۆژئاوا هەیە، بەستراوەتەوە بە مانەوەی بەشار ئەسەد لە دەسەڵات.
بەڵام لە نێو ئەم هاوكێشە سیاسیانەدا ئێمە دەبینین كە كۆماری ئیسلامیی تا ئێستا توانیویەتی بە شێوەیەكی فریوكارانە خۆی لە نێو دڵی ئەم قەیرانانە دەرباز بكات‌و هەموو پێشێلكاریەكانی ناوخۆ و خواستی نەتەوەكان‌و لەوانە نەتەوەی كورد لە ژێر پرسی ناوكیی خۆیدا بشارێتەوە‌و هەر بەو جۆرەش كە دیتمان رۆژئاواش بەرژەوەندیەكانی خۆی تێدا دەپارێزێت‌و لە بابەت پرسە سیاسی‌و كۆمەڵایەتیەكان كەمترخەم‌و بێ بایەخ خۆی نیشاندەدات.
ئەوە دروستە كە ئەمڕۆكە پرسی كورد لە ناوچەكە خاوەنی گرینگیە، بەڵام ئەمەش بە مانای ئەوە نیە كە بەستێنی بوونی كیانێكی سەربەخۆ یان بەدەستهێنای هەندێك ماف بۆ كوردانی رۆژهەڵات، لە ژێر دروشمی نا بۆ رووخانی كۆماری ئیسلامیی ئامادەیە. نە كۆماری ئیسلامیی زەرفیەتی ئەو گۆڕانەی تێدا بەدیدەكرێت، نە ئۆپۆزسیۆنی ئێرانی جیا لە كورد، ئەوەیكە تا ئێستا بینراوە، تێگەیشتنێكی دێمۆكراتیكی لەم پرسە هەیە. كەواتە ئێمە دەبێ ئەوە بزانین لە بەرانبەر رژیمێكدا راوەستاوین كە نۆرمی رووبەڕوبوونەوەی تایبەت بە خۆی پێویستە‌و هاوكات پێكهاتەی ئۆپۆزسیۆنەكانی جۆری بیركردنەوەی جۆراوجۆری هەیە، بۆیە پێویستە رێگە چارەیەك بگرینە پێش كە بتوانێت زۆرترین هێزوتوانا ببەخشێتە رەوتی رووخان لە ئێران. دەوترێت بۆچی ئێمەی كورد داوای روخان بكەین لە حاڵێكدا ئۆپۆزسیۆنی ئێرانیی باسێك لە رووخان ناكات. لە راستیدا ئۆپۆزسیۆنی ئێرانیی ئەوەیكە لە دەرەوەی وڵات نیشتەجێیە، تەنیا بە هۆی ئەوەی كۆی پێكهاتەی سیاسی‌و بیركردنەوە لە رۆژئاوا خوازیاری ریفۆرم‌و دژی ساختارشكێنی‌و رادیكاڵیزمە، ملی بۆ ئەو جۆرە لە دروشم دانەواندووە، ئەگینا تەنانەت لە نێو چالاكانی ناوخۆو دەرەوەی بزوتنەوەی سەوز لە جۆزەردانی 1388جیاوازیی لە دروشمەكاندا بوو، ئەوانەی لە دەرەوەی وڵات‌و لەبەردەم میدیا گشتیەكاندا ژێستی رێفۆرمخوازانەیان دەگرت بۆ ئەوەی سەمپاتی رۆژئاوا بۆ لای خۆیان رابكێشن، پێچەوانەی ئەوە رەوتی بزوتنەوەی سەوز لە ناوخۆی ئێران‌و بە تایبەت لە نێو خوێندكاران رۆژ لەگەڵ رۆژ رادیكاڵتر دەبووەوەو دروشمەكان لە چاكسازیی بەرەو مەرگ بۆ خامنەیی باڵی دەهاویشت، كە دواتر ئەندازیارانی بزوتنەوەی سەوز پشتیان لەو رەوتە كرد‌و وتیان ئەوە هیچ پەیوەندیەكی بە ئێمەوە نیە. ئەگەرچی ئەوە هەستپێكراوە كە لەوانەیە پاش رۆیشتنی كۆماری ئیسلامیش دەسەڵاتی داهاتوو مەجالی ئەوە بە كورد نەدات كە چارەنووسی خۆی دیاریی بكات، بەڵام ئەوەش هەڵدەگەڕێتەوە سەر دوو پرسی گرینگ لەمبارەوە. یەكەم: پێویستە كورد بە هەموو چین‌و توێژو رێكخراو‌و حیزبەكانیەوە ببێتە خاوەنی گوتارێكی یەكگرتوو بەرانبەر بە ناوەند.
دووهەم: رادەی بەشداربوون، كاریگەریی‌و قورسایی ئێمە لە ناوەند بە مەبەستی رەواندنەوەی ئەو سەنترالیزمەی كە لە هەردوو سیستەمی پاشایەتیی رابردوو و سیستەمی كۆماری ئیسلامیی ئێستا ئاستەنگێكی گەورەی بەردەم دێمۆكراتیزەكردنی ئێران بووە.
بۆیە بە بێ ئەو بەشداریە لە رووخان‌و خۆ گەیاندنە ناوەند بۆ رەواندنەوەی دەسەڵاتی ناوەندیی لە رێگەی هاوگوتاریی لەگەڵ ئۆپۆزسیۆنی ئێرانیە، دەبێ چاوەڕێی ئەوە بین كە پاش كۆماری ئیسلامیش، جارێكی دیكە كورد لە لایەن سیستەم‌و دەسەڵاتی داهاتوو هێرش دەكرێتەوە سەری‌و دیسانەوە وای لێ دێت كە بڵێین، هەرچێكمان رست بوویەوە بە خوریی. زۆر جار باس لەوە دەكرێت دروشمی رووخان‌و تەحریم هەرەسی هێناوە‌و بێ كەڵكە، بەڵام پرسیار ئەوەیە ئایا ئەوانەی دروشمی رووخانیشان نەداو بەشداریشیان لە پرۆسە جۆراوجۆرەكانی ئەو رژیمەدا كرد، یان تەنیا خوازیاری بەدەستهێنانی خواستێكی بچووك بوون پێی گەیشتن، یان چ وەڵامێكیان پێدرایەوە؟
لانیكەم‌و ئەوەیكە تا ئێستا لە سیاسەتی ناوخۆو دەرەوەی رژیمی ئێران دەبینرێت‌و هەست پێدەكرێت، كورد ناتوانێت بە بوونی كۆماری ئیسلامیی لە دەسەڵات هەناسەیەك هەڵمژێت‌و ئازادیی‌و رزگاریی ئەم نەتەوە بەستراوەتەوە بە دوو حاڵەتی رووخان یان كەوتنەبەر گوشارو رووبەڕبوونەوەیەكی جیهانیی كە لەوانەیە لەو كاتەدا كورد بتوانێت، مۆركی خۆی لەو گۆڕانكاریانە بدات. كە لە ئێستا‌و بەم رێككەوتنەی ئێران لەگەڵ رۆژئاوا ئەستەمە پێشبینی داهاتوویەكی نزیك بۆ لێكدانەوەیەكی وەها بكرێت. وە مەسەلەیەكی دیكەش ئەوەیە كە لە نووسینەكەی نووسەر باس لەوە كراوە كە كورد بە هەڵگرتنی دروشمی رووخان، بەرەو تاران دەڕوات‌و حكوومەتی ناوەند بۆ بەرژەوەندیی سەڵتەنەت تەڵەبەكان‌و پان ئیرانیستەكان دەڕوخێنێت. بەڵام راستیەكەی ئەوەیە كە لە سەرتاسەری مێژووی بزوتنەوەی كورددا هیچ بڕگەیەك نابینرێت كە كورد بەرەو تاران‌و بۆ رووخانی ناوەند رۆیشتبێت، بەڵكوو بزوتنەوەی خەڵكی كوردستان پرۆژە‌و خواست‌و داواكاریی تایبەت بە خۆی بووە. بەڵام ئەوەیكە دروشمی رووخانی بەرزكردوتەوە، سەرچاوەكەی هاوكات لەگەڵ ئەوەیكە هەوڵێكە بۆ دێسانترالیزەكردنی دەسەڵاتی ناوەند، هەڵگری زۆر دروشمی پشتیگریكردنە لە ئازادیی‌و مرۆڤایەتیی.
لە بڕگەیەكی دیكەدا نووسەر دەڵێت بە هۆی ئەوەی بە كوردستانیان دەوت ” كردستان سنگر مقاوت ایران” زیانێكی گەورە لەم بزوتنەوەیە درا. منیش پێموایە زیانی بەركەوت، بەڵام نە بە هۆی ئەوەی تەنیا سەنگری بەرگری بوو، بەڵكوو ئەوە شانازیەكی گەورەی بزوتنەوەی كورد بوو كە لەو سەردەمەدا توانی لە هەستیارترین‌و ناسەقامگیرترین سەردەمی خۆی، بەرگری لە ئازادیی رادەربڕین‌و پلۆرالیزم بكات‌و ئەو پەیامە بداتە چواردەوری خۆی كە كوردستان شوێنێكی ئەمن‌و قەڵایەكی گەورەری بەرگری لە مافەكانی مرۆڤ‌و دێمۆكراسیە. یانی كورد لەو كاتە نەدەبوو رێگە بدات هیچ پێكهاتەیەكی دیكە بێتە ناو كوردستان‌و رێگەی چالاكی لێ زەت بكردایەتن، چونكە كۆماری ئیسلامیی تەنیا بە هۆی ئەوەی زۆرێك لە چالاكانی سیاسیی ئێران بەرەو كوردستان هاتبوون‌و لەوێ خۆیان حەشاردابوو؟
ئەمە شانازیەكی بزوتنەوەی كوردە‌و پێویستیشە بە شانازیەوە ئەم مێژووە بڵێینەوە، چونكە ئەگەر بێتوو ئێمەی كورد دژی بنەما نادێمۆكراتیكەكانی رژیمی تازە بەدەسەڵات گەیشتوو نەبوایەتین‌و ملمان بۆ داپڵۆسینەكانی دابنەوانایەت، لەوانەبوو چارەنووسمان جۆرێكی دیكە بوایەت، كە دڵنیام لە پاشماوەكانی حیزبی تودە باشتر نەدەبوو. نووسەر لە شوێنێكدا باس لەوە دەكات خەڵكی ئێران دەنگی بە كۆماری ئیسلامیی داوە‌و بەرزركردنەوەی دروشمی رووخان لە لایەن ئێمەی كورد نادێمۆكراتیكە چونكە ئەوان قبووڵیان كردووە. باشە من یەك پرسیار دەكەم، 34 ساڵ لە رێفراندۆمەكەی رژیم تێپەڕیوە كە كورد دەنگی پێنەدا، بەڵام ئەگەر پێوەرەكە ئەوە بێت كە خەڵك دەنگی پێداوە، خۆ خەڵكی كوردیش لەم دوایین هەڵبژاردنەدا زیاتر لە 60 لە سەد دەنگیان پێداوە بۆچی؟
ئەگەر بەو پێوەرەی نووسەر بچینە پێشەوە خۆ دەبێ ئێمەش مل بۆ ئەو دێمۆكراسی‌و هەڵبژاردنە دابنەوێنین‌و قبووڵی بكەین كە خەڵكی كوردستانیش بە بەشداریكردنیان لە سندووقەكانی دەنگدان مەشروعیەتیان بە مانەوەی ئەو رژیمە داوە‌و ئێمەش دەبێ پابەندی دێمۆكراسی بین. بە بڕوای من ئەم بەراورد‌و هەڵسەنگاندنە ناتوانێت بماگەیەنێتە ئەنجامێكی درووست، چونكە خەڵكی كورد لە ساڵانی دواییدا بەو هۆكارانەی كە دەزانین ناچار كراوە كە بچێتە سەر سندووقەكانی دەنگدان. لە بەشێكی نووسینەكە پرسیارێكی شیاو گەڵاڵەكراوە‌و دەڵێت، ئەگەر بێتوو رژیم لەگەڵ ئۆپۆزسیۆنی خۆی رێكبكەوێت ئەوە كورد چی دەكات؟ من لە پێشدا ئاماژەم بەوەدا كە دروشمی رووخان یان هیچ شتێك نیە كە نەگۆڕ بێت، بۆیە ئەوەش شتێكی ئاساییە ئەگەر رژیم لەگەڵ ئۆپۆزسیۆنی خۆی رێككەوت كەواتە گۆڕانێك لە رواڵەتی رژیم روویداوە، بۆیە بە دڵنیاییەوە كوردیش داخوازیی هەیە‌و لێكدانەوەی دەبێت بەرانبەر بەو دۆخە.
پێموایە هەموو كوردیش هیواو ئاواتەكانی خۆی نەخستوەتە سەوەتەی رووخان‌و نابێ هەموو بزوتنەوەی كوردو خەباتەكەی كورت بكرێتەوە بۆ ئەوەی ئێمە خۆمان لەسەر بنەمای رووخان پێناسە كردووە، بەڵكوو چ لە بەرنامە‌و پرۆگرامی حیزبەكان‌و چ ئەوانەشی كە چالاكانی ناوخۆی كوردستانن، لە ئەگەری هاتنەئارای هەر گۆڕانێك گەلێك پرۆژەی دیاریكراو بۆ سەقامگیركردنی دۆخی كوردستان هەیە كە دەكرێ بە پێشنیارو رەخنەكان دەوڵەمەند بكرێن.
بزوتنەوەیەك كە گەلی كورد خەباتی بۆ دەكات لە ئاست‌و توانایی تێگەیشتنی لایەنی بەرانبەردا نیە، چونكە ئەوان پێیانوایە گەلی كورد كە داوای مافەكانی دەكات، وا بیردەكەنەوە كە داوای بەشێكی زۆرتر دەكات، ئەو نۆرمە دەبێ تێك بشكێت‌و ئەم تێنەگەیشتنە بەرۆكی كوردی گرتووە، بۆ ئەوەی بەرەوڕووی سەرلەنوێ هێرش‌و پەلاماریان نەبینەوە پێویستە ئێمەی كورد ببینە خاوەن گوتارێكی هاوبەش بۆ تێگەیاندنی لایەنی تێنەگەیشتوو.
پەرویز رەحیم زادە
09_12_2013
