زاگرۆس پۆست
لە سەرەتاكانی سەرماوەزی ئەمساڵ دا، وەزیری ئیتلاعاتی كۆماری ئیسلامی، مەحموود عەلەوی دانی بەوەدا نا كە ڕێژیمەكەی كۆمەڵێك لە نەیارانی خۆی لە وڵاتانی دیكە، لەم چەند ساڵەی دوایی دا لە نێو بردوە.عەلەوی باسی ئەوەی كرد كە ژمارەیەك لە نەیارانی كۆماری ئیسلامی لە ولاتانی دیكە بە “تیری غەیبی” گرفتار بوون.
ئەو، ڕاشكاوییەكەی لەوەندەش تێپەڕاند و گوتی: “چەند مانگ لەمەوبەر، عەبدولرەئوف ڕیگی یەكێك لە بەرپرسە نیزامییەكانی “جیش العدل” و برازاكەی، لە پاكستان بوون بە ئامانجی “تیری غەیبی”. كەسێكیش بە ناوی شێخ نەدیم كە لە گەڵ برازاكەی، پازدە شیعەی پاكستانی و دوو ئەندازیاری ئێرانیان لە كەراچی كوشتبوو، بوون بە ئامانجی “تیری غەیبی.” وەزیری ئیتلاعاتی دەولەتی حەسەن رۆحانی هەر وەها باسی شناسایی و قەساسی كەسێكیشی كرد كە ٢٠ ساڵ لەمەوبەر سەرۆكی ئیتلاعاتی سیرجانی لە كێوێك را هەڵداشتوە و ڕای كردوە بۆ كەراچی. مەحموودی عەلەوی تەنانەت ئەوەشی دركاند كە تیرە غەیبییەكان وتیرهاوێژەكانی كۆماری ئیسلامی، نەك هەر لە پاكستان و وڵاتانی دراوسێی ئێران، بەڵكوو لە ولاتانی زۆر دوورتریش بۆ وێنە لە تانزانیاش، توانیویانە نەیارانی ئەو ڕێژیمە لە نێو ببەن. نموونەكەشی محەممەدی بزورگزادەیە كە لە ماوەی ساڵانی ١٣٨٧ و ١٣٨٨دا، ١٥ مەئمووری هیزی ئینتیزامیی كۆماری ئیسلامیی كوشتبوو و چووبووە تانزانیا و لەوێ لە ڕێگای چالاكیی ئابوورییەوە، یارمەتیی ماڵیی بە جیش العدل دەكرد، ئەویش بووە بە ئامانجی تیری غەیبی.”
ئەم دانپێدانانەی وەزیری ئیتلاعاتی كۆماری ئیسلامی بە بەڕێوەجوونی كردەوەی تیرۆریستی لە لایەن رێژیمەكەیەوە، هەڵ دەگرێ لە چەند لایەنەوە بكەوێتە بەر شرۆڤە و لێكدانەوە.
لە پێشدا با بڵێین،”تیری غەیبی” كە وەزیری ئیتلاعات ئاماژەی پێكردوە، كۆدێكی ئەوەندە ئاڵۆز نییە كە بەردەنگەكانی ئەم قسانە و بە گشتی خەڵك لێی تێ نەگەن. تیری غەیبی، شتێكە لە چەشنی”سەربازانی بێناونیشانی ئیمامی زەمان”. هەر دووی ئەم كاڵایانە، بەرهەمهێنراوی وەزارەتی ئیتلاعات و تیرۆریزمی كۆماری ئیسلامیین. ئەم ڕێژیمە بۆ ئەوەی ڕەنگ و بۆن و ڕوخسارێكی ئایینی و پیرۆز بە تیرۆر و ڕفاندن و لە نیوبردنی نەیارانی خۆی بدا، ئەم جۆرە ناوانە بۆ ئینسانكوژەكان و كردەوەی تیرۆریستی بەكار دینێ. ئەم سەربازە بێناونیشانانە، سەریان لە ئاخوڕی وەزارەتی ئیتلاعات و سوپای قودس و سوپای پاسداران و دامودەزگا ئەمنیەتی و تیرۆریستییەكانی دیكەی ئەو ڕێژیمە دایە و نەك ئیمامی زەمان بەڵكوو بڕیاربەدەستانی ئەو ڕێژیمە ، هەر كەسێكیان بۆ دیاری بكەن، بە “تیری غەیبی” كە هەمان ژەهر و چەك و كەرەستەی خنكاندن و كوشتنە، تیرۆری دەكەن.
لە دوای ئەوەی دادگای میكۆنووس لە ٢١ی خاكەلیوەی ١٣٧٦ لە پێوەندی لە گەڵ پەروەندەی تیرۆری د.سادق شەرەفكەندی و هاوڕێیانی دا، بڕیاری یەكجاریی خۆی ڕاگەیاند و ڕێژیمی ئێرانی لە بەرزترین ئاست دا بە تیرۆریست ناساند، ولاتانی یەكیەتیی ئورووپا سەفیرەكانی خۆیان لە ئێران بانگ كردەوە و چاویان بە ئاست و جۆری پێوەندییەكانی خۆیان لە گەڵ ئەو ڕێژیمە دا خشاندەوە. تێچووی سیاسی و ڕێسوایی سەرچاوەگرتوو لەو بڕیارە مێژووییەی دادگای میكۆنووس بۆ كۆماری ئیسلامی بە ڕادەیەك بوو كە ڕێژیمی ئێران، نەویرێ جارێكی دیكە شار و پێتەختەكانی ئورووپا بۆ تیرۆری نەیارانی خۆی هەڵبژێرێ. خۆبواردنی چەندساڵەی ئەو ڕێژیمە لە دەستبردن بۆ تیرۆری موخالیفان لە وڵاتانی ئورووپایی كە هۆیەكەی ئاشكرایە ، ئەو گومانەی لای هێندێك ولاتی ڕۆژاوایی و تەنانەت هێندێك لە ئیرانییەكان لە دەرەوەی ولات دروست كرد كە لەوانەیە ئەو ڕێژیمە دەرسی عیبرەتی لەو ڕیسوابوونەی خۆی لە ئاستی جیهان دا وەرگرتبێ و دەستی لە كردەوەی تیرۆریستی هەڵگرتبێ.
دیارە گەشەكردنی بزووتنەوەی ڕیفۆرمخوازی لە ئێران كە پێكهاتنی گۆڕان لە دوو دەسەڵاتی بەڕێوەبەری و یاسادانانی بەدوا داهات، دامودەزگا ئەمنیەتی و ماشێنی تیرۆریزمی كۆماری ئیسلامیی لە نیوخۆی دا بەرەورووی كێشە و گرفت كردەوە. بەڵام سەردەمی ناخۆشی سوپا و وەزارەتی ئیتلاعات و دامەزراوەكانی تایبەت بە تیرۆر و سەركوت، زۆری نەخایاند و لە گەڵ زاڵبوونەوەی بە تەواویی كۆنەپارێزان و توندڕەوەكان، جاریكی دیكە دەستی ماشێنی تیرۆر و سەركوت لە ڕێژیمی ئیسلامیی ئێران دا بۆ سەركوت و لە نیو بردنی نەیاران وەك پێشوو ئاوەلا كرایەوە.
لە راستیدا كۆماری ئیسلامی، تەنیا لە وڵاتانی ڕۆژاوایی خۆی لە تەقاندنەوەی بۆمب و كوشتن و ڕفاندنی نەیاران دوور ڕاگرت، ئەگینا لە پیوەندی لە گەڵ تاقم و گرووپە تیرۆریست و توندڕەوەكانی ڕۆژهەڵاتی نیوەراست و وڵاتانی دراوسێی ئێراندا، هەر سیاسەتی پێشووی خۆی درێژە داوە. ئەگەر جیاوازییەك بووبێ، ئەوە بووە كە لە جیاتی كاری كوشتن و تەقاندنەوە و ڕفاندن و بێسەروشوێنكردن بە دەستپەروەردە و بەكرێگیراویی ئێرانیی خۆی ئەنجام بدا ، لە ڕێگای تاقم و گرووپەكانی بەستراوە بە خۆی لەو ولاتانە دا، ئەنجامی داون. لە نیوخۆی ولاتیش لە جیاتی سەربڕینی ناڕازییان و كوشتنێان بە سەبكی قەتلە زنجیرەییەكانی دەیەی حەفتا، جۆرێیكی دیكە لە تیرۆر و لە نێوبردنی ناڕازی و جیابیرانی گرتوەتە بەر. ئەویش بەرەڕووكردنیان لە گەڵ ئەو پەڕی گوشار و هەڕەشە یە، بە جۆرێك كە یا لە بەندیخانە و هاتوچۆی ئیتلاعات دا بەرەبەرە لە پێ بكەون، یان ناچار بن ئیران بە جێ بێڵن و رابكەن بۆ هەندەران. لە گەڵ ئەمانەش دا هەر وەك ئیستا مەحموودی عەلەوی دانی پیدا دەنێ، هەر كات بۆیان هەڵكەوتبێ و زانیبیتیان كە تیرۆر و ئینسانڕفاندنەكەیان، لە میدیاكان و كۆڕوكۆمەلە نیودەولەتییەكاندا، دەنگدانەوەی نابێ، یا كێشەی گەورەیان بەرەڕروو ناكاتەوە، دەستیان لێ نەپاراستوە.نموونەكەی ڕفاندنی عەبدولمالیك ڕیگی لە وڵاتێكی دراوسێ بوو كە دوایە سناریۆیەكی سەیر وسەمەرەیان بۆ دروست كرد تا وا نیشان بدەن لە فڕۆكەیەك كە بە سەر ئاسمانی ئێراندا تیپەڕ دەبوو، دایانبەزاندوە و بەم جۆرە هەم توانای ئەمنیەتیی یەكجار زۆری ڕێژیمەكەیان پێشان بدەن، هەم ساتوسەودا لە گەڵ دەزگایەكی سیخوڕیی ولاتێكی دراوسێ لە بارەی عەبدولمالیك ڕیگی، بشارنەوە.
ئەگەر بمانەوی خوێندنەوەیەكی ورد و دروستمان بۆ ئەم دانپێدانانەی وەزیری ئیتلاعاتی كۆماری ئیسلامی هەبێ، دەبێ لانیكەم هەڵوێستە لە سەر دوو شتی گرنگ بكەین و بایەخیان پێ بدەین. یەكەم ئەو هەلومەرجە ناوچەیییەیە كە كۆماری ئیسلامی، ڕیگە بە خۆی دەدا بیقوزیتەوە و بێشەرم و سڵەمینەوە، باس لە كردەوە تیرۆریستییەكانی خۆی بكا. كۆماری ئیسلامی دەبینێ جۆرێك ئالۆزی و ناسەقامگرتوویی ناوچەكەی داگرتوە و ولاتانی ناوچە و هاوپەیمانە رۆژاواییەكانیان، بە شەڕ لە گەڵ ڕێكخراوی تیرۆریستیی داعشەوە سەرقاڵن. دەیەوێ بڵێ دژبەرەكانی ئەویش تیرۆریستن و، لە نیوبردنی تیرۆریستەكان، لە دەرەوەی سنوورەكانیشی بێ، هەر وەك بۆ وڵاتانی ڕۆژاوا ڕێگە پیدراوە، بۆ كۆماری ئییسلامییش دەبی ئەم مافە بە رەسمی بناسرێ.
دووهەم خاڵی گرنگ كە دەبێ هەلوێستەی لە سەر بكرێ، قودرەتنیشاندانی ئەو ڕێژیمە لە ڕێگای ئەم ئێعتیرافاتەی وەزیری ئیتلاعاتەكەیەتی.
مەحموود عەلەوی بەم دانپێدانانە، دەیەوێ بە نەیارانی كۆماری ئیسلامی بڵێ هەر كەس لە گەڵ كۆماری ئیسلامی بەربەرەكانی بكا و تەسلیمی دامودەزگا ئیتلاعاتی و سەركوتكەرەكانی نەبێ، دەستی ئاسنین و خوێناویی ئەم ڕێژیمە لە هەر جێگایەك بێ، دەیگاتێ! بەڵام لە گەڵ ئەم دوو خالە گرنگەدا، نابێ یەك راستی لە بیر بكەین، ئەویش ئەوەیە كۆماری ئیسلامی لە روانگەی كۆمەڵگەی جیهانییەوە هەر وا سەرچاوەی تیرۆر و ئاژاوە و توندڕەوی لە ناوچەكە دایە. هەتا بەم جۆرەش بناسرێ، كۆسپ و تێچووی درێژەدان و بەرەوپێشبردنی سیاسەتە تیرۆریستییەكانی لە دەرەوەی سنوورەكانی ئێران لە زیادبوون دا، دەبن.
