سێ شه‌ممه‌ 26 تشرینی دووه‌م 2024

بۆ رای گشتی! کنارگیری لە حزبی کمونیستی ایران

عرفان تارین- بەرواری ٠٩ی سیپتامبری ٢٠١٤ لە ریگای نامەیەک رەهبەری حزبی کمونیستی ایران‌و کۆمیتەی حزبم لە نوروژ ئاگادار کردوە کە بڕیارم داوە لە پلەی ئەندامیەتیم لێوەر بگرنەوە.

لەو نامەیەدا پێم راگەیاندن کە ماوەی ١٤ رۆژ مۆلەت دەدریت بۆ وەلام دانەوەو لەداوی ئەو بەروارە روو بە رای گشتی نامەی کنارگیرم خۆم لە حزبی کمونیستی ایران بڵاو دەکەمەوە. تا کاتی نووسینی ئەم نامەیە، وەلامێکم وەرنەگرتوە. ماوەی چەند رۆژ لەوە بەر لە ریگای تەلەفوونەوە داوای ئەوەم ڵیکرا کە ئەو بڕیارەی خۆم هەلوەشینمەوەو منیش لە وەلام دا وتم کە من لە نامەکەی خۆم دا چەند پرسیارێکم ئاراستەی رەهبەری کردوەو پێویستە کە رەهبەر بە شیوەی کەتبی وەلامی من بداتەوە. کە بە داخەوە تا کاتی نووسینی ئەم نووسراوەیە هیچ وەلامێکم وەر نەگرتوەتەوە.

هۆکاری سەرەکی بڕیاری کنارگیری من لە حزبی کمونیستی ایران دەگەریتەوە بۆ بۆچوون‌و تیروانینی من بۆ حزبی کمونیستی ایران‌و جیگەو پێگەی کۆمەلە لەو چوار چیوەیەدا، یان بە پیچەوانەوە بۆچوونی من بۆ کۆمەلە‌و جێگاو پێگەی حزبی کمونیستی ایران لە چوارچیوەی کۆمەلەدا. ماوەی چەند ساڵە کە لە هەموو کۆبوونەوەیەکی حزبی‌دا، لە کۆنگرە‌و کۆنفرانسەکان‌دا کە من حزورم تیدا هەبوە بۆچوونی خۆم باس کردوە، بەلام هیچ وەلامێک بە خاس یان بە خراو بە من نەدراوتەوە. پرسیارەکانی من بێ‌وەلام ماونەتەوە‌و منیش بۆ وەرگرتنی وەلام لە هەموو جەلەسەکان‌دا باسم کردوون. باشترین وەلام بۆ من ئەوە بوە کە باسەکانم کۆن‌و سواون‌و پاشماوەی فراکسیۆن‌و سازمانی زەحمەتکێشانن‌و بە جودایی ئەوان لە حزب‌و کۆمەلە وەلام بە پرسیارەکانم دراوتەوە.

لە ئاخرین جەلەسەی سالانەی کۆمیتەی نوروژی حزب‌دا بوو  کە فەرهاد شەعبانی بە نوێنەرایەتی کۆمیتەی خارجی حزبی کمونیست ایران بەشداری کرد وتی کە تۆ قسەی ژەهراوی دەکەی تارین. ئیمە نامەکانی تۆ دەخوێنینەوە‌و گوێ بیستی نەزەرات‌و پرسیارەکانی تۆ هەین، بەلام وەلامت نادەینەوە. برۆ هاوفکر بۆ بۆچوونی خۆت پەیدا بکە.

با بزانین پرسیارو نەزەراتی من چیە و بۆ دەبیت وەلامی پێ نەدریتەوە؟

لیرەدا نامەوەیت میژووی دروست بوونی حزبی کمونیستی ایران باس بکەم. بەلام لەو  پەیوەندەدا دەبیت ئیشارە بەوە بکریت کە دروستکردنی حزبی کمونیستی ایران لە ساڵەکانی دوای راپەرینی گەلانی ئیران بۆ کۆکردنەوەی چەپیکی شپرزو شیواو، وەلامیکی پێویست بوو بە پێویستیەکی مێژووی‌و سیاسی کۆمەلگای ئەودەمی کوردستان و ایران. هەموو جیابوونەوەکان کە ریزی حزبی کمونیستی ایران‌و کۆمەلەی هەژاندوە، خالی هاوبەشیان بۆچوون ‌و تیروانین بوە بۆ حزبی کمونیستی ایران. هەرچەن ئەو بۆ چوونانە رەنگ و شێوازیان جیا واز بوە، بەلام  کاکلەی هەرهەموویان  حزبی کمونیستی ایران بوە. سەرەرای هەموو ئەم جیابوونەوانە  لە نیو ئەو تەشکیلاتەدا بڤەیە باسی زەعف و کەم‌و کوریەکانی حزبی کمونیستی ایران بکریت. گەر باسیکی رەخنەگرانە بکەی‌، ئەوا یەکسەر تاوانبارت دەکەن بە لایەنگری لایەنێک لەو سێ لایەنە جودابوە بۆ یەکەم دەمکوت کردنت، دووهەم دەرکردنت.

من پێم وابوە کە  بوونی سازمانی زەحمەتکێشانەکان‌و کارکردنی ئەوان لە ژیر ناوی کۆمەلدا،  زەروریەتی کار کردنی خەلماندوە لەژیر ناوی کۆمەلە‌دا لە دەروەی ولات. ئەمە چوونکە کۆمەلە لە دەروەی ولات لە نوێنەرایەتیەک دا خولاسە کراوەتەوە‌و  بەس. باقی کۆمیتەکانی‌تر لە باقی ولات، کۆمیتەکانی دەروەی ولاتی حزبی کمونیستی ایرانن. لە وەلام بەم داخوازیەی من بەریز محمد نەبەوی دەیوت شتێک بە نێوی کۆمەلە لە بۆ نموونە نوروژ وجوودی نیە. ئەوەی هەیە حزبی کمونیستە.  منیش پرسیارم کرد وتم باشە گەر بوونی نیە، مەراسمی ٢٦ رێبەندان لە نوروژ، دەبیت بۆ چی بێت‌و زەروریەتی چیە رێز لە ساڵیادی شتێک بگیردریت کە بوونی نیە؟ چۆنە لە کۆمیتەی حزب کۆمیتەی بەرگوزاری مەراسمی رۆژی کۆمەلە دروست دەکریت؟ وتراوە کە ئیوە دەتوانن وەک کۆمەلە کار بکەن،بەلام کاتێک هاتووین راپۆرتی کار‌و فەعالیەتەکان بنووسین مافی ئەوەمان نەبوە بلین کۆمیتەی کۆمەلە لە نوروژ. لە وەلام وتراوە نابێت ٢ کۆمیتە هەبیت، واتا کۆمیتەی کۆمەلە‌و کۆمیتەی حزب لە نوروژ، سوئید یان ولاتانی تر.

لە وەلام دا ئەم پرسیارم کردوە، ئەی بۆ ٢ کۆمیتەی مەرکەزی کۆمەلە‌و حزب بوونیان هەیە‌و هیچ كێشە نیە؟ بۆ زۆر کەسی رەهبەری ٢٠ ساڵە ئەندامی کۆمیتەی مەرکەزی کۆمەلەو حزبی کمونیستەو هیچ كێشە نیە بەلام کێشەیە کۆمیتەیەکی کۆمەلە شان بە شانی کۆمیتەی حزب لە نوروژ بوونی هەبیت؟ دەبیت زەرەرمەندی ئەمە لە چێدا بێت؟ بۆ ئیستا تی.ڤی حزبی کمونیستی ایران‌و کۆمەلە هەیە، هیچ كێشە نیە، بەلام ٢ تا ٣ ساڵ لەوەبەر پرسیارم دەکرد کە دانانی تی.ڤی لەژیر ناوی کۆمەلەداو مەحروم کردنی حزبی کمونیست لە تی.ڤی بەرخەلافی ئەساس نامەیەو لە هیچ شوێنیک‌دا ریکخراوێکی مەحەلی لە ریکخراوێکی سەرتاسەری خاوەنی ئەولیەت‌و ئیمکاناتی زۆرتر نەبوە‌و نیە. بۆیە بە پێی ئەساسنامە، دەبوا ئەو تی.ڤی لەژیر ناوی کۆمەلەدا دروست نەکراباو هیی حزبی کمونیستی ایران بوایەو لەو چوار چیوەیەدا بەرنامەیک بۆ کۆمەلە تەهیە کرابا.  بەلام چوونکە شەر بوو لەسەر ناوی کۆمەلە، ئەوەی عەمەلی پێ نەکرا، ئەساسنامە بوو. یەکشەوە هەموو ئەولیەتەکان درا بە ریخکراوێکی محەللی‌و  حزبێکی سەرتاسەری خاوەنی هیچ.  ئەوکات دەمگوت کوا تی.ڤی حزب، پیم دەوترا، کۆمەلەو حزب یەک حزب‌و تۆ ناسیۆنالیستی‌و ئەو دوانە جودا ناکریتەوە. ئەو کات كێشە بوو، بەلام ئیستا کێشە نیە؟

من وتوومە کە وەلامەکانی ئیوە مەنتەقی نین‌و دەبیت وەلامێکی قانع کەرانە بەم پرسیارانە بدریتەوە‌و چی‌تر ناتوانن لە ئاست ئەمانە‌دا بۆچوونەکان چواشە بکەن.

بۆ من پرسیار بوە کە بۆ مەراسمی ٢٦ی ریبەندان لە سەرجەم ولاتانی  ئەوروپا  دەگیردریت‌و جوریک پێشبرکییە لە نیوان کۆمیتەکان‌دا کە کامیان خۆشترین‌و قەرەبالغترین مەراسم دەگیرن‌و تەنانەت لە‌لایەن کۆمیتەی خارجی حزبەوە کۆمیتەکانی حزبی کمونیست هان دەدریت بۆ باشتر بەریوە بردنی  مەراسمی ٢٦ رێبەندان، بەلام بۆ ساڵیادی ١١ شەهریوەر، دامەزراندنی حزبی کمونیستی ایران کەس خۆی ناکات بە ساحیبی‌و تەنانەت خودی کۆمیتەی خارجی حزب کە نێشتەجین لە سوئید ئەهەمیەت بەو رۆژە نادەن‌و پشتگویی دەخەن. لە ئاستتی رەهبەری‌دا کەسی واهەیە دەیوت، دەترسین مەراسمی بۆ بگرین کەسی بۆ نەیەت بۆیە نایگرین. بۆیە بۆ من پرسیار بوە، ئایا ئەم حزبە خۆشەویست نیە؟ گەر خؤشەویست نیە‌و پێگەیەکی کۆمەلایەتی نیە، دەبیت حیکمەتی راگرتنی لە چی دا بیت؟ دیارە هیچ وەلامێک بەم پرسیارانە نەدراوەتەوە.

هەر لەم ئاستە‌ دایە کە پرسیار دروست دەبیت لە قەوارەو پێگەی کۆمەلایەتی حزب لە  ئیران. ئەمرۆ هیچ کەس تەنانەت خودی رەهبەری ناتوانیت حاشا لەوە بکریت کە حزبی کمونیستی ایران نفوزی کۆمەلایەتی مەرزەکانی کوردستان نابەزێنیت. حزبی کمونیستی ایران تواوی بوون و نەبوونی خۆی لە چوارچیوەی کۆمەلە دایە. ٩٩ دەرسەدی رەهبەری ئەو حزبە کوردن. مەراسم‌و ئاکسیۆنەکان بە بۆنەی سالیادی دامەزراندنی حزب لە کوردستان زیادتر ناچیت بەولاوە. بینیمان کە کۆمەلە داوای مانگرتنی گشتی کرد لە کوردستان‌دا، بەلام حزبی کمونیست نەیتوانی یەک راگەیاندن روو بە ناوچەکانی تری ئیران دەربکات بۆ پشتیوانی لە مانگرتنی کوردستان ئەوانێش مان بگرن. هەموو ئەمانە نیشاندەری یەک راستین ئەویش حزبی کمونیستی ایران لە دەرەوەی کوردستان بوونی تەشکیلاتی نیە. باس کردنی ئەمە دەبیت چ تاوانیکی گەورە بیت؟ بۆ دەبیت هەموو ئەمانە‌و سەرجەم جیابوونەوەکان بەبیت بە هۆی ئەوەی کە ئەرزیابییکی میژووی‌و سیاسی لەم حزبە بکریت  یان ئەوەی کە وەلای بنین، یان تەقویتی بکەن. بە بۆچوونی من بوونی حزبی کمونیست بەم شێوەیە بۆ خوودی ئەو حزبە باش نیە‌و هاوکات لە هیزو توانای مادی، مەعنەوەی‌و وزەی ئینسانی کۆمەلە کەم دەکاتەوە.دەبیت کارێکی بۆ بکریت.

هەندێک لایان وایە کە لابردنی ناوی حزبی کمونیست کۆمەلە دەکات بە ناسیۆنالیست. لە وەلام بەمە دەلیم حزب‌و کۆمەلە کاتی خۆی یەکشەوە بە بێ هیچ روونکردنەوەیەک داس‌و چەکوشی لە خۆی دامالی‌و کەس نەیوت دەبیت بە سۆسیال دێموکرات. هەوەها شتێک جیاواز لە کۆمەلە لە‌ژیر ناوی حزبی کمونیست‌دا بوونی تەشکیلاتی نیە تا ریگر بیت لە گۆرینی خەتی فکری کۆمەلە. ئەوەی هەیە کۆمەلەیە.چوونکە گەر حزبی کمونیست بوونی هەبوایە، بێ‌گومان ریگەی نەدەدا کۆمەلە خاوەنی تی.ڤی خۆی بێت‌و خۆشی وەک حزبێکی سەرتاسەری  چاوەروانی خیرخوازی کۆمەلە بیت بۆ ئەوەی لە تی.ڤی کۆمەلەدا بەرنامە پێشکەش بکات.

من پیموایە خۆ گرێدان بە ناوەندەوەو بروا بە خۆ نەبوونە کە تاکی کورد لای وایە قاچی لە تاران‌و بەغداد برا ئیتر کمونست نیەو دەبیت بە ناسیۆنالیزم . ئەوان نازانن کە ئەوە حزبی کمونیست نیە کۆمەلەی کمونیست راگرتوە، بەلکوو ئەوە کۆمەلەیە حزبی کمونیستی ایرانی زیندوو راگرتوە. بۆیە کۆمەلە بەبێ حزبی کمونیست دەتوانیت کمونیست بیت‌و دەتوانیت زۆر عەمەلی‌تر هەنگاو هەلینیت بە تایبەت لە ئاست بزووتنەوەی شۆرشگیرانەی خەڵکی کوردا.

یەکیکی تر لە بۆچوونەکانی من دەگەریتەوە بۆ ئەندامەیەتی  ئیمە لە حزب‌دا. بە پیی ئەساسنامە پێشمەرگەی کۆمەلەمان هەیەو ئەندامی حزبی کمونیستی ایران. ئەوەی لە ئەوروپا دەبیت بە ئەندام. ئەندامی حزبی کمونیستی ایرانە. باسی کۆمەلەی تیدا نیە لە نامەی ئەندامیەتی‌دا. کەچی دەتوانی بچیت بۆ کۆنگرەی کۆمەلە‌و مافی دەنگ دانت بە ئەندازەی پێشمەرگەیەک هەیە‌و پێشمەرگایەتێشت نە کردوە. من پرسیارم کردوە بۆ دەبیت ئەمە وا بیت؟ دەبیت کە ئەمە پێداچوونەوەی پێدا بکریت‌و گەر هەلەیە ئەو هەلەیە راست بکریتەوە. لە وەلام بە مەدا فەرهاد شەعبانی دەلیت، تارین گەر ئیمە وا بکەین واتە هاتووینەتە سەر بۆچوونی تۆ، بۆیە نایکەین. حزب‌و کۆمەلە یەکێکن. منیش پرسیارم کردوە گەر یەک حزبن، گرتنی ٢ کۆنگرە ی جیاواز، بوونی ٢ رەهبەری، کۆمیتەی مەرکەزی، دەبیرئەوەل‌و کۆمیتەی ئیجرائی حزبی کمونیست دەبیت زەروریەتی چیی بێت؟  گەر یەک حزبن زەحمەت نەبیت بیکەن بە یەک. بەلام خۆیان باش دەزانن کە کۆمەلەو حزب ٢ ریکخراوی جیاوازن‌و هەلقولاوی نیو ٢ کۆمەلگای جیاوازن. من دەلیم کە من ئەندامی کۆمەلە نیم‌و پێشمەرگەی کۆمەلە نیم چونکە دەورەی پێشمەرگایەتیم نەدیوە، زوولمە دەکریت کە من بە ئەندازەی پێشمەرگەیەک مافی دەنگدانم هەبیت لە کۆنگرەی کۆمەلە دا. گەر پێشمەرگەی کۆمەلەمان هەیە، دەبیت کۆنگرە هی ئەوان بیت. خودی هەموو ئەمانە ئەساسنامەیی دروست نین. بەلام بەداخەوە هیچ کەس حازر نیە خۆی لەم بەحسانە بدات‌و باشترین وەلام سکوتە لە لایەن رەهبەریەوە.

بۆیە چەندین بار نامەم نووسیوە‌و بێ‌وەلام ماوەتەوە. لە کۆنگرەکان‌دا باسم کردوون‌و کەس ئەهەمیەتی پێ‌نەداوە. لەلایەن هاوریکانی خۆمەوە  تۆمەت بار کراوم بەوەی کە سەر بە جەهەتیکی فکری سیاسیم‌و بۆچوونەکانی من وەلامی خۆی وەرگرتوەتەوە بە ئیشارە کردن بە جیابوونەوەکان.

پیم‌وایە رەهبەری دیسان سەبارەت بە نامەی کنارگیری من وەک سەرجەم پرسیارەکانم ریگەی سکوتی هەلبژاردوە. لای وایە گەر سکوت بکات ئەوا من پەشیمان دەبمەوە. هەر بۆیە چی تر چاوەروانی رەهبەری ناکەم‌و کنار‌گیری خۆم روو بەرای گشتنی رادەگەیەنم کە من لە بەرواری ٣٠ سێپتامبری ٢٠١٤ هیچ پەیوەندیەکی سیاسی‌و تەشکیلاتیم بە حزبی کمونیستی ایرانەوە نەماوە. ناتوانم بلیم کۆمەلە، چونکە هیچ بەلگەیەکی تەشکیلاتی  منی نەکردوە بە ئەندامی کۆمەلە تا وازی ڵی بهینم. من تەنها ئەندامی حزبی کمونیستی ایران بووم.

لە کۆتایی‌دا ئەوە بلیم کە دەرحەق بە کۆمەلە زوڵم دەکریت‌و چی‌تر ناتوانم شەریکی ئەو زوڵمە بم. کۆمەلە کە خاوەن نفوزیکی کۆمەلایەتی بەهیزە، هەموو هیزو توانای حزبی دروست کردوە بچووک کراوەتەوە بۆ ریکخراوێکی محەللی‌و قەوارەیەکی سیاسی بچووکی بۆ داتاشراوە. بەلام حزبی کمونیست ایران کە هیچ بوونی نیە، قەوارەیەکی سیاسی گەورەی بۆ داتاشراوە. کە من دیسان بە دروستی نازانم.

لەگەل ریزم دا

عرفان تارین

بابەتی هاوپۆل

بیان فرج‌اللهی، شهرووند اهل سنندج به شعبه اول دادگاه انقلاب این شهر احضار شد.

به گفته یک منبع مطلع، این فعال زن به اتهام “تبلیغ علیه نظام” به شعبه …

وەڵامێک بنووسە

پۆستی ئەلیکترۆنییەکەت بڵاوناکرێتەوە. خانە پێویستەکان دەستنیشانکراون بە *

ئەم ماڵپەڕە لە ئەکیسمێت بۆ کەمکردنەوەی هەرزە واڵە و سپام سوود دەگڕێ. فێربە چۆن زانیاری بۆچونەکانت ڕێکدەخرێت.