چوار شه‌ممه‌ 27 تشرینی دووه‌م 2024

بررسی یک ادعا؛ آیا قالیباف در کردستان با کولبران دیدار کرد؟/ هاوری یوسفی

ادعای «محمدباقر قالیباف»، رئیس «مجلس شورای اسلامی»، مبنی بر دیدار با کولبران در شهرستان بانه در جریان سفر دو روزه خود به استان کردستان، فعالان مدنی این شهر را برآشفته و بسیاری از کولبران بانه را آزرده کرد.
خبرگزاری «تسنیم» ضمن پوشش وسیع خبری سفر استانی رئیس قوه مقننه مدعی شده است که رئیس مجلس شورای اسلامی در شهرستان بانه با برخی از کولبران «دیدار چهره به چهره» داشته است. اما فعالان مدنی بانه و کولبرانی که در این شهر زندگی و کار می‌کنند، در گفت‌وگو با «ایران‌وایر» ادعای قالیباف و روایت این خبرگزاری نزدیک به سپاه پاسدارن را قویا رد کردند.
***
بازدید میدانی محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس شورای اسلامی، در ادامه سفر دو روزه خود به استان کردستان در ١٩اسفند١٣٩٩ از شهرستان مرزی بانه، تنها یک‌ و نیم ساعت طول کشید.
اما حاشیه‌های خبرساز این بازدید میدانی بسیار کوتاه ابهام‌ها و تردیدهای جدی پیرامون صحت ادعای رئیس مجلس شورای اسلامی مبنی بر دیدار با کولبران بانه و همچنین بازتاب وسیع همین ادعا در خبرگزاری‌های رسمی جمهوری اسلامی، به‌ ویژه خبرگزاری تسنیم، همچنان ادامه دارد.
این خبرگزاری وابسته به سپاه پاسداران، علاوه بر پوشش خبری سفر استانی رئیس قوه مقننه و تاکید چند‌باره بر «دیدار چهره به چهره قالیباف با کولبران، اقشار مختلف مردم و جوانان» در بانه، هدف این سفر استانی را عمدتا «حضور در مناطق محروم، بازدید از پروژه‌های نیمه‌تمام و بررسی ظرفیت‌های استان، به خصوص مسئله معیشت مرزنشینان این استان» عنوان کرده است.
یک منبع نزدیک به فرمانداری بانه در رابطه با بازدید یک ساعت و نیمه رئیس مجلس به ایران‌وایر گفت که قالیباف در این بازدید میدانی علاوه بر بازدید هوایی از شهرستان مریوان و «مرز سیران‌بند» بانه، از شهرک صنعتی «ره‌شه‌قه‌لات»، از جمله «کارخانه تولید لامپ‌های کم‌مصرف و کلیدهای مینیاتوری» این شهر، بازدید کرده و «در حوالی همین شهرک صنعتی هم فقط با یک دستفروش و یک کارگر، آن‌ هم در حد یک دقیقه، صحبت کرده و بلافاصله با هواپیما بانه را ترک کرده است. لازم است اشاره شود که صحبت با این دو نفر هم کاملا اتفاقی بود.»
گفتنی است که ایران‌وایر با یکی از این دو نفر تماس گرفت، اما به دلایل امنیتی حاضر به گفت‌وگو نشد.
از سوی دیگر، برخی از فعالان مدنی بانه با اشاره به تدابیر شدید امنیتی و مدت زمان بسیار کوتاه بازدید قالیباف از مرز سیران‌بند و شهرک صنعتی این شهر، سفر او را کاملا ناگهانی و بسیار امنیتی و صرفا بازدید از زیرساخت‌های اقتصادی بانه می‌دانند: «به غیر از رسانه‌های وابسته به حکومت و برخی کانال‌های تلگرامی بانه، تقریبا تا چند ساعت بعد از این که قالیباف بانه را ترک کند، شهروندان بانه‌ای از حضور او خبر نداشتند.»
یکی از این فعالان مدنی همچنین به روال قبلی بازدید مقامات کشوری از بانه اشاره کرد و گفت قبلا اگر یکی از مقامات ارشد کشور و یا حتی مسئولان استان به بانه سفر می‌کرد، حداقل تعدادی از فعالان مدنی مورد اعتماد، در جریان قرار می‌گرفتند و علاوه بر دعوت برخی از آن‌ها به جلاسات و نشست‌های رسمی، نظر آن‌ها را هم درباره مشکلات و موانع موجود جویا می‌شدند، اما بر خلاف روال قبلی این‌ بار این‌گونه نبود.
ایران‌وایر با برخی از کولبران «میدان بویه‌ن» نیز که مرکز اصلی تجمع کولبران و نقطه اصلی حرکت‌ و راهی شدن آن‌ها به آن سوی مرز بانه است، گفت‌وگو کرده و نظرشان را درباره ادعای رئیس مجلس پرسیده است.
یکی از آن‌ها که اهل دیواندره و مدتی است که به دلیل بیکاری و بازپرداخت بدهی‌هایش به شهر بانه پناه آورده است و به همراه تعدادی دیگر از شهروندان سقزی در یک خانه اجاره‌ای زندگی می‌کند، به ایران‌وایر گفت: «ما یک روز بعد، یعنی چهارشنبه پس از بازگشت از مرز، خبر سفر قالیباف به بانه را شنیدیم. در حالی که روز قبل و بعد از تاریکی هوا از میدان بویه‌ن راهی مرز شدیم، بدون این‌ که از دیدار قالیباف با کولبران اطلاع داشته باشیم. اگر قرار بود که با کولبران دیدار کند، باید به میدان بویه‌ن می‌آمد نه شهرک صنعتی.»
یکی دیگر از کولبران بانه‌ای که دقیقا یک روز بعد از سفر قالیباف به همراه دسته‌ای از کولبران در مرز «هنگژال» از سوی نیروهای هنگ مرزی بانه مورد تیراندازی قرار گرفته بود و یکی از همکارانش نیز به شدت زخمی شده است، ضمن اشاره به سابقه مسئولیت قبلی قالیباف به عنوان فرمانده نیروی انتظامی، دیدار با کولبران را صرفا یک ادعا و تبلیغاتی کاملا آزاردهنده خواند.
او در ادامه اضافه کرد: «مسئولان استانی بهتر از هر کسی مرکز اصلی تجمع کولبران و معابر تردد آن‌ها را می‌دانند، اما چون جوابی برای حل معضلات و مشکلات آن‌ها ندارند، به‌ جای دیدار و شنیدن مصائب و مشکلات‌شان، با ادعاهای کاذب و وعده‌های واهی غیر از انحراف افکار عمومی و آگاهی مردم نسبت به ناکارآمدی و شکست نظام اقتصادی کشور بار دیگر کولبران به یکی از قربانیان مقاصد تبلیغاتی مسئولان ارشد کشور تبدیل شدند.»
در ادامه گفت‌وگوی ایران‌وایر با کولبران بانه‌ای نظر کولبری را پرسیدیم که به دلیل انفجار مین حین کولبری چند ماهی است که یکی از پاهای خود را از دست داده و در حال حاضر در مقابل «پاساژ نویدی» بانه به دستفروشی مشغول است.
این شهروند بانه‌ای ادعای قالیباف مبنی بر دیدار با کولبران و استفاده مرزنشینان از منفعت مرز را با وعده سامان‌دهی بازارچه‌های مرزی و صدور کارت تردد قانونی از مرز برای کولبران مقایسه می‌کند که حدود سه سال پیش برای شماری از کولبران این شهرستان صادر شده و تا کنون بلااستفاده مانده است.
به گفته این شهروند بانه‌ای «سه سال پیش هم با وعده رفع معضل معیشت مرزنشینان، سامان‌دهی کولبران، بازارچه‌ها و معابر مرزی و همچنین جلوگیری از فروپاشی هر چه بیش‌تر تولید داخلی، برای بسیاری از کولبران کارت تردد قانونی از معابر مرزی صادر شد. اما مدتی کوتاه پس از صدور این کارت‌ها، معابر مرزی بسته شدند و کولبری در شکل بسیار خطرناک قبلی از سر گرفته شد و علاوه بر روی‌آوری روزافزون شهروندان بیکار بانه‌ای، هجوم مردم محروم و فقرزده دیواندره، سقز و روستاهای اطراف‌شان را نیز به دنبال داشته است.»
ایران‌وایر این ادعای خبرگزاری تسنیم را درباره دیدار محمدباقر قالیباف با کولبران، خلاف واقع می‌داند و به آن نشان «حقیقت ندارد» می‌دهد.

بابەتی هاوپۆل

قفس، یادداشت چهارم: پیش‌بند “به یاد سپیده فرهان”

مژگان کاوسی تا کنون دو بار بازداشت شده‌ام و هر دو بار در خانه‌ی خودم؛ …