زاگرۆس پۆست
طی پنج ماه گذشته تا کنون آمار کشته و زخمی شدن کولبران کُرد به دست نیروهای انتظامی و سپاه پاسدارن به ۵٣ تن رسیدە است.
بنا به گزارش « کانون مدافعان حقوق بشر کردستان»، طی پنج ماه گذشته تاکنون، ۵٣ کولبر در مناطق کُردنشین ایران کشتە و یا زخمی بە ثبت رسیدە و تاکنون هیچ نهاد قضایی اعم از نیروهای انتظامی و نیروهای سپاە پاسداران، مسوولیت این آمار را برعهدە نگرفتە و حتی با وجود اعتراض نمایندگان کُرد در مجلس، دولت آمادە نیست، از کشتە و یا زخمی شدن کولبران و حتی در موارد متعددی از کشتن اسب های آنها، جلوگیری کند.
نان، بهای نیاز جان ها، عامل اصلی کولبری به نارسایی های اقتصادی و بی توجهی دولت ایران، به مناطق کُردنشین و دشواری های امر اشتغال برای جوانان تحصیلکرده این مناطق باز می گردد.
هر سال تعداد زیادی از این کولبران از سوی نیروهای هنگ مرزی و دیگر نیروهای مسلح کشته شدەاند کە در مواردی نیز بە دلیل سکوت خانوادە کشتەشدگان، اسامی ثبت نشدەاند.
بنا به گزارشی که کانون مدافعان حقوق بشر کردستان، از کولبران مرزی تهیه کرده، تیراندازی این نیروها به سمت کاسبکاران مرزی، بدون اعلام هیچ گونه هشدار و شلیک هوایی صورت میگیرد.
از طرفی دیگر شکایت خانوادەهای کشتە یا زخمی شدگان، نیز تاکنون به جز متقبل شدن زندان و جریمەی نقدی بابت گلولەهای شلیک شده، هیچ چیز دیگری را دربر نداشتە و لزا افراد زیادی نیز با مین هایی که در مناطق مرزی که از دوران جنگ ایران و عراق در دهه ۱۹۸٠ به جا مانده، کشته و یا معلول می شوند، که متاسفانه دولت ایران، در اقدام و جمع آوری آنها از این مناطق هنوز عملی به جا نیاورده، و تعدادی هم بر اثر بارش برف و باران شدید، ریزش بهمن، زیاد شدن آب رودخانەها و سقوط به دره جان خود را از دست میدهند.
بیشترین آمار مربوط به قربانیان کاسبکاران مرزی مربوط به کسانی می باشد، که بر اثر تیراندازی مستقیم نیروهای نظامی کشتە شدەاند.
” کانون مدافعان حقوق بشر کردستان” معتقد است که آماری که در اینجا آمده، ممکن است بیشتر از این تعداد باشد که به دلیل محدودیت در زمینه تحقیق و جمع آوری اطلاعات ممکن است در این مجموعه نیامده باشد. به همین جهت فعالان محلی و افرادی که در این مورد اطلاع دارند، می توانند اطلاعات خود را بر تکمیل ارسال کنند.
آمار کشتە شدگانی کە با شلیک مستقیم نیروهای انتظامی و یا سپاە، از اواخر زمستان و اوایل بهار امسال تاکنون کشته و یا زخمی شدەاند، در مرکز آمار کانون مدافعان حقوق بشر کردستان ۵۳ نفر میباشد،
۷/۳/۲٠۱۶
«مادح پرتوی» شهرستان «سردشت» ۲۲ ساله متاهل
۴/۵/۲٠۱۶
«طیب خورند» شهرستان «مریوان» ۲۴ ساله متاهل
۱۳/۵/۲٠۱۶
«عزت تارامن» شهرستان «ارومیه» ۲۸ ساله متاهل
۱۸/۵/۲٠۱۶
«عباس آتش بریک»، شهرستان «لاجان»، ۲۸ ساله متاهل
۱۶/۵/۲٠۱۶
«امیر عبدالله زاده»، شهرستان «بوکان»، ۲۳ ساله متاهل
۲۵/۵/۲٠۱۶
«رحمان سعیدی» شهرستان «مریوان» ۴۱ ساله متاهل
۹/۶/۲٠۱۶
«نجم الدین قادرپور» شهرستان «پیرانشهر» ۴۸ ساله متاهل
۱۲/۶/۲٠۱۶
«رسول درویشانی» شهرستان «سردشت» ۲۱ ساله مجرد
۲۷/۶/۲٠۱۶
«لطیف علیخانی» شهرستان «سردشت» الان ۲۶ ساله مجرد
۲۷/۶/۲٠۱۶
«روئوف علیخانی» شهرستان «سردشت» الان ۲۲ ساله مجرد
۲۸/۶/۲٠۱۶
«محمد رشید یوسف» شهرستان «ارومیه» ۲۳ ساله متاهل
۶/۷/۲٠۱۶
«مصطفی میهرپور» شهرستان «ماکو» ۳۶ ساله متاهل
۶/۷/۲٠۱۶
«بورهان حلم هولی» شهرستان «ماکو» ۲۹ ساله متاهل
۱۳/۷/۲٠۱۶
«رسول قلدوزی» شهرستان «ماکو» ۳۳ ساله متاهل
۱۴/۷/۲٠۱۶
«درویش عادوی» شهرستان «ارومیه»… ساله متاهل
۱۴/۷/۲٠۱۶
«صالح ارمنتی» شهرستان «سلماس» ۳۰ ساله
۲۴/۷/۲٠۱۶
«رحمان گلیاری» شهرستان «پیرانشهر» ۲۶ ساله متاهل
۲۸/۷/۲٠۱۶
«عزیز صداقت» شهرستان «سردشت»، ۳۵ ساله
۸/۸/۲٠۱۶
«سلام حافظی» روستای «الان» از توابع شهرستان «سردشت»، مجرد
آمار کولبرانی کە با شلیک مستقیم نیروهای انتظامی یا سپاە زخمی شدەاند:
۲/۳/۲٠۱۶
«سوران احمدی» شهرستان «سردشت» ۲۶ ساله مجرد
۴/۳/۲٠۱۶
«سوران احمدپور» شهرستان «سردشت» ۲۳ ساله مجرد
۸/۳/۲٠۱۶
«علی فتاحی پور» شهرستان «ماکو» ۲۶ ساله متاهل
۱٠/۸/۲٠۱۶
«کامران شیخه نژاد» شهرستان «سردشت» ۲۵ ساله مجرد
۱۳/۳/۲٠۱۶
«آکام مولانیا» شهرستان «ربط» ۲٠ ساله مجرد
۲۵/۵/۲٠۱۶
«شوان عبدالله زاده» شهرستان «سردشت» ۱۹ ساله مجرد
۷/۶/۲٠۱۶
«ریباز مسگری» شهرستان «بانه» ۲۱ ساله مجرد
۷/۶/۲٠۱۶
«آزاد حسن زاده» شهرستان «بانه»
۶/۷/۲٠۱۶
«جمیل بایزیدی» شهرستان «ماکو» ۲۹ ساله متاهل
۶/۷/۲٠۱۶
«ساردوخ ملای» شهرستان «ماکو» ۲٠ ساله مجرد
۱٠/۷/۲٠۱۶
«هیدی اسماعیلی» شهرستان «سردشت» ۱۷ ساله مجرد
۱٠/۷/۲٠۱۶
«عمر جوانمرد» شهرستان «بانه» ۴۱ ساله متاهل
۱۲/۷/۲٠۱۶
«محمد امینی» شهرستان «سردشت» ۲۷ ساله متاهل
۱۳/۷/۲٠۱۶
«احمد قادریان» شهرستان «پیرانشهر» ۳۶ ساله متاهل
۱۴/۷/۲٠۱۶
«مجید ویسی» شهرستان «بانه» ۴۳ ساله متاهل
۲۸/۷/۲٠۱۶
«رسول رسولی» شهرستان «سردشت» ۲۴ ساله متاهل
۲۸/۷/۲٠۱۶
«عبدالله رسولی» شهرستان «سردشت» ۲۸ ساله متاهل
۲۸/۷/۲٠۱۶
«صالح ویسی» شهرستان «سردشت» ۳۱ ساله متاهل
۲۸/۷/۲٠۱۶
«یوسف صداقت» شهرستان «سردشت» ۵۳ ساله متاهل
۱/۸/۲٠۱۶
«عثمان امینی» شهرستان «بانه» ۲۶ ساله متاهل
«احمد عزیز پور»، ۲۶ سالە و «ایوب ظاهری»، ۳۴ سالە کە اهل «بانە» و متاهل بودن، هرکدام در روزهای ۸/۳/۲٠۱۶ و ۲۷/۴/۲٠۱۶، در حین فرار از دست مامورین در سانحە غرق شدن جانشان را از دست داده اند.
همچنین در اخرین گزارش «کانون مدافعان حقوق بشر کردستان»، کە در تاریخ ۱۸ مردادماە انتشار یافتە، گروهی از کولبران مرزی اهل روستای «دەره ناخی» در نزدیکی شهرستان «مریوان»، در ساعت ۲۱، ۱۸ مردادماه، در نزدیکی روستای «دزلی» دچار حادثە رانندگی شدەاند کە «حاجی سعید ابست»، «اسعد کریمی»، «محمد باخه»، «عدنان کریمی»، جانشان را ازدست دادەاند و ۸ نفر دیگر بە نام های «عبدالله رسولی»، «آزاد یاسمنی»، «محمود نادریان»، «عبدالله باخه»، «امید باخه»، «شورش ربانی»، «واحد شریفی»، «احمد ابست» بە شدت مجروح شدەاند.
شایان ذکر است که کولبران(حمل کنندگان) به کارگران مرزی گفته می‌شوند که برای کسب درآمد زندگی خود مجبور به حمل اجناسی می‌شوند. کولبران بیشتر در استان‌های آذربایجان غربی، کردستان،کرمانشاه مشغول به کولبری هستند. آن هااز روی ناچاری و در قبال دستمزد ناچیز اقدام به حمل و ورود کالای خارجی از نقاط غیر رسمی گمرکی می‌کنند.
به این ترتیب که کالای مورد نظر که طبق تعریف دولت ایران قاچاق محسوب می‌شود بر روی پشت و یا از طریق حمل با حیوان بارکش از مناطق صعب العبور مرزی به داخل شهرها و روستاهای مرزی انتقال داده می‌شود.
بیشتر این اجناس عبارتند از تلویزیون، کولر، بخاری، سیگار، لاستیک خوردرو، پوشاک و منسوجات؛ میباشد.
کولبری در استان‌های مرزی بیشتر رواج دارد و جزو یکی از خطرناکترین کارهای ایران محسوب می‌شود؛ بیشتر کارگران کولبر را جوانان و افراد میانسال تشکیل میدهند که فقط برای امرار معاش روزانه خود روی به این شغل خطرناک آورده‌اند.
میانگین سنی این کارگران بین ۱۳ الی ۶۰ سال میباشد. هرساله بیش از صدها نفر از کارگران کولبر جان خودرا درمرزهای کُردستان از دست میدهند بیشتر آنها مورد تیراندازی نیروهای مرزی جمهوری اسلامی ایران قرارمیگرند. بیشترین آمار کشته شدگان کولبران به شهرهای مریوان، سردشت، اشنویه، بانه، پیرانشهر و نوسود کرمانشاه تعلق دارد.
