زاگرۆس پۆست
دوای هێرشی دەوڵەتی تورکییە بۆ سەر پ.ک.ک، پڕۆسەی ئاشتی تووشی مەترسی گەورە هاتووە. گومانی تێدا نییە کە بۆ حکومەتی ئەردۆغان دانوستان و چوونە ناو پڕۆسەی ئاشتی بەشێکی تاکتیک بوو تا پێگەی خۆی لە ناو کورددا بەهێز بکات.
سەرهەڵدانی داعش و هێرشی بۆ سەر کورد، زۆر زوو تەماعی خستە بەر ئاک پارتی تا لەم هەلە بۆ لە ناوبردنی بزاوتی کوردی لە ڕۆژئاوا و ئیمتیاز وەرگرتنی زۆر لە پڕۆسەی ئاشتی لەگەڵ کوردانی باکور و تەنانەت چەک پێدانانی پ.ک.ک بە بێ دانی هیچ مافێک، کەڵک وەربگرێ. ساڵی تێوەرنەسوڕا هەموو خەونەکان پێچەوانە بوونەوە، بزاوتی کورد لە ڕۆژئاوا دەسکەوتی زۆر گەورەی وەدەستهێنا: بەری بە هێرش و پەلاماری داعش گرت، حەماسەی کۆبانێی خوڵقاند، یەپەگە بوو بە هێزێکی جێگای بڕوا لە هەموو ناوچەکە کە هاوپەیمانان و وڵاتانی ڕۆژئاواییش حیسابی بۆ بکەن، نەک هەر رۆژئاوای کوردستان لە ناو نەچوو، کانتۆنەکان ئێستا بە زۆری پێکەوە گرێدراونەتەوە، هێزێکی نیزامی گەورە و لێهاتوو پێکەوە نراوە کە بێوچان خەریکی راوەدوونانی داعشە. هیوابەخۆیی لە ناو کوردان زیادی کردوە، کەمە نەتەوە و ئایینەکانی دیکە بەشدار و هاوکارن لە کانتۆنەکاندا و نمونەیەکی سەرکەوتووی پێکەوە ژیانیان هێناوەتە ئاراوە. هەدەپە لە باکور توانی لە هەلبژاردنی تورکییەدا پتر لە ١٣ لە سەدی دەنگەکان بهێنێ و ببێتە سێهەم حیزبی ئەو وڵاتە و ٨٠ نوێنەر بنێرێتە پارلمان.
هەموو ئەم دەسکەوتە هاوزەمانانەی کورد، لە حالێکدا کە ئاکپارتی بە هۆی پشتیوانی لە داعش تەریک و بەدناو ببوو، ئەردۆغانی ئەوەندەی دیکە دەهری و لە دین دەرکرد، هەموو حەولی خۆی خستە گەڕ تا وەرەقەکە لە قازانجی خۆی هەڵگێرێتەوە. بۆیە پێش هەڵبژاردن شێتانە پڕۆسەی ئاشتی وەستاند، تۆنی دەنگی دژ بە کورد بەرز کردەوە، دوای سالێک بەربەرەکانێ ناچار رەزایەتی دا پایگا نیزامیەکانی وڵاتەکەی بۆ شەڕی دژ بە داعش لە لایەن هاوپەیمانانەوە کەڵکی لێوەربگیرێ و تورکیەش بچیتە شەڕی دەوڵەتی ئیسلامی عێڕاق و شام. بەڵام ڕۆژێکی پێنەچوو دەرکەوت کە لە راستیدا ئەم وەرچەرخانەی تورکیە بۆ لێدانی کورد بوو نەک داعش، دەرکەوت ئەردۆغان بە تەواوی هاتۆتە مەیدان تا پڕۆسەی ئاشتی بنێژێ و قەرەبوی شکست و وەدینەهاتنی خەونەکانی لە هەڵبژاردندا بکاتەوە. دیتمان لە کردەوەشدا دوو سوکە هێرشی بۆ یەک دوو بنکەی داعش لەسەر سنوری لەگەڵ سوریە کرد، بەڵام بە شێوەی بێوێنە لە ١٢ ساڵی رابردوودا، هێرشی چڕوپڕی بۆ سەر بارەگاکانی پ.ک.ک دەسپێکرد و تا ئێستاش بەردەوامە، بەوەشەوە نەوەستا، دەستی داوەتە سەرکوتێکی بەرینی پۆلیسی لە ناو شارەکان، سەدان چالاکوانی چەپ و کوردی خستۆتە زیندان، هێرشێکی بەربڵاوی بۆ سەر هەموو ئەوانە دەسپێکردوە کە لەو دەورەدا دژ بە داعش بوون و هەن، بە ئاشکرا تۆڵەی داعش خەریکە بکاتەوە، تەنانەت بە تەمایە مەسونیەتی پارلمانی لەسەر ژمارەیەک لە پارلمانتارانی هەدەپە هەڵبگرێ تا بتوانن بیانگرن، لە دڵی خۆیاندا وەختە سوێیان بێتەوە بۆ ئەوەی هەدەپەش نایاسایی رابگەیەنن. ئیتر کەس نییە پێنەزانێ ئەوە چوونە شەڕی داعش نییە، بەڵکوو راگەیاندنی دەورێکی نوێی شەڕی دژ بە کوردە لە رؤژئاوا و باکور. هەموو مەبەستی کاربەدەستانی تورکییە ئەوەیە تا ئەزمون و پێشوەچوونەکانی ڕۆژئاوا تێکدەن، پێشکەوتنەکانی خەباتی سیاسی لە باکور لە ناو بەرن. بۆیە بێ تەردید هەموو کوردێک و هەموو ئازادیخوازێک دەبێ بەرانبەر ئەم کردەوانە هەڵوێستی هەبێ و مەحکومی بکات و روو بە وڵاتانی ڕۆژئاواش دەنگ هەڵبڕێ کە نەکەن ئەمجارەش کورد بکەنە قوربانی .
تا ئێرە مەبەستی تورکیە دیار و روونە، بەڵام گرینگ ئەوەیە هەموو سیناریۆکەی دژ بە کورد ببینین، نابێ جموجوڵ و کردەوە و پیلانی داگیرکەرێکی دیکە، واتە کۆماری ئیسلامی ئێران، لەبەر چاو وون بکەین کە بە بروای من زۆر مەترسیدارترە لەوەی کە ئێستا تورکیە دەیکات. ئێران کە هەمیشە دژی کورد بوە و تەنانەت چەندین جار هەڕەشەی لە حکومەتی هەرێمیش کردوە، ئیرانە هوداپارتی لە باکور و حیزبوڵڵا لە ڕۆژئاوا بەهێز دەکات، باریان دێنێ و دەیانخاتە گیانی هەدەپە و پەیەدە، ئێرانە حەشدی شەعبی دروست کردوە و خێراخێرا لە رێگای هادی عامیریەوە هەڕەشە لە کورد و کەرکوک دەکات و پێشمەرگە بە داگیرکەر ناو دەبات، ئێرانە بەشێک لە ئیسلامیەکانی هەرێمی کوردستانی کردۆتە داردەستی خۆی، ئێرانە خەریکی بشێوی و نانەوەی ئاژاوەیە لە ناوخۆی هەرێمی کوردستان.
بەڵێ ئێران لەو کردەوە و ملهوڕیانەی ئەردۆغان کەڵکی تەواوی وەرگرتوە و بە تەمایە چ لە ناو باشور پەرە بە دووبەرەکی بدات و، چ لە لە حەولدایە تا کێشە و ناکۆکیەکانی نێوان باشور و باکور گەورە بکاتەوە و بیباتە ئاستێک کە نزیکایەتی لە یەکتر ئیترئاسان نەبێ. واتە ئەگەر تورکیە دژی بزوتنەوەی کوردی لە باکور و رۆژئاوا کار دەکات، ئێران لە هەر چوار پارچەی کوردستان هەم بە دروستکردنی حیزبی سیاسی ئیسلامی، هەم بە دەخاڵەت لە ژیانی سیاسیدا بۆ تێکدانی پێشوەچونەکانی کورد لە هەموو شوێنێک لە هەوڵدایە، ئەگەر لە تورکیە رێگەی هەڵبژاردن و چالاکی سیاسی هەیە، لە ئێران نەفەس کێشان قەدەغەیە و زمان ئامانە و دەبینین هەر ڕۆژە ملی لاوێکی کورد دەکرێت بە پەتی سێدارەوە، ئەگەر لە تورکیە قبوڵ کراوە کورد و تورک پێکەوە بوونیان هەیە، حاکمانی ئێران لایانوایە کورد تیرەیەکە لە میلەتی گەورەی ئێران. واتە ئینکاری هویەتی نەتەوەیی کورد، دژایەتی سیتیماتیک لەگەڵ بزوتنەوەی کورد لە هەر چوار پارچەکەی، بوونی دیکتاتۆریەکی مەزهەبی شیعە، دروستکردنی حیزبی ئیسلامی دژ بە هێزە سیاسیە عیلمانیەکان لە هەموو کوردستان، دەسەڵاتی ئێران بەسەر سێ دەوڵەتی داگیرکەری کوردستان(ئیران، عێراق و سوریە)، ئەوەی ٦٠ ساڵە ئێران کارتی کوردی لە دەستدایە و خیانەتی پێدەکات، لەناوبردنی هەوەڵ کۆماری کوردستان، ساتوسەوداکردن بە شۆڕشی باشور و خیانەت پێکردنی لە حەفتاکانی زایینیدا، کاری ئێران بوون. بۆیە وێڕای مەحکومکردنی هێرشی تورکیە نابێ ئێران و کردەوە بنەرەتیەکانی دژ بە کورد لە بەر چاومان ون ببێ. نابێ دەستی ئێران لە کێشە سازدان لە ناو کوردان بشاردرێتەوە، جێگای داخە کە زۆرێک لە هێزە سیاسیەکانی کوردستان هێشتا زمانیان بە باشی گۆ ناکات تا کردەوەی سەرکوتکەرانە و ئیعدامی لاوانی کوردی ڕۆژهەڵات مەحکوم بکەن. ئێران هێزی نیزامی هەم لە عێراق و هەم لە سوریە هەیە(جیا لە میلیشیای شیعەی سەر بە خۆی). هەموو ئەو راستیانە دەریدەخەن کە ئێران زۆر زیاتر لە تورکیە مەترسیە لەسەر بزوتنەوەی کوردی بە گشتیی، کەچی زۆر کەم باسی ڵێوە دەکرێ.
جێگای خۆیەتی ئاماژە بۆ ئەو راستیەش بکەین کە لە ململانێی هێزە کوردیەکاندا، بە تایبەتی لە باشور، جۆرێک دابەشبوون خەریکە دێتە ئاراوە و ئەوەش وایکردوە تا دەوری ئێران کەمتر باسی لێوە بکرێ و ئێرانیش بە زیرەکی و زۆر موزیانە کەڵکی خۆی وەردەگرێ. بۆیە لە هەموو کاتێک پێویستترە تا حیزبە گەورەکانی سەر شانۆی سیاسی کوردستان، نەکەونە ئەم داوە و سەرەرای ناکۆکی و بڕێک جار بەرژەوەندیی جیاواز، لەو هەلومەرجەی ئێستادا، دەبێ بەر بە زەقکردنەوەی ناکۆکیەکان بگرن. بە راستی کاتی تەسفیەحیسابی کۆن و نوێ نییە. سەرەرای هەموو تەنگژەکان دەرفەتی گرینگ بۆ کورد هاتۆتە ئاراوە، نابێ لەسەر حیساباتی چکۆلە تێکبدرێ. مەسەلەن تەقاندنەوەی لولەی نەوتی کوردستان بۆ بەندەری جیهانی تورکیە کارێکی نادروست و بە زیانە کە کێشەکە لە ململانێی حیزبی دەباتە دەرێ، گرتنی جالاکوانانی کورد لە ڕۆژئاوا، رێگاگرتن لە چوونی یارمەتی لە باشورەوە بۆ ڕۆژئاوا، گوشاری ئابوری خستنە سەر هێزەکانی ڕۆژهەڵات و بەرتەسک کردنەوەی مەیدانی چالاکییان، قەت قەت زەرەیەک لە دوژمنایەتی تورکیە و ئێران بەرانبەر بە کورد و بە رواڵەت دۆستەکانیشیان لە ناو کورددا، کەم ناکاتەوە، بەڵام دەریایەک دڕدۆنگی و ناکۆکی دێنێتە ناو بزوتنەوەی کوردییەوە. بەو هیوایەی ئەو هێزانەی وا ئێستا بەرانبەر بە داعش گیانی پێشمەرگە و شەڕفانانی ڕۆڵەی ئەم گەلە دەبەخشن و تا ئێستا سەروەری گەورەیان تۆمار کردوە، هەست بە بەرپرسایەتی تەواو بکەن و هەر هەنگاوێکیان بۆ هێورکردنەوەی ناکۆکیەکان و هاوکاری و سازانی نەتەوەیی بێ لەگەڵ یەکتر و دورکەوتنەوە بێ لە داوی داگیرکەرانی کوردستان. پێویستە هەموومان هاودەنگ بین بۆ وەگەڕخستنەوەی پڕۆسەی ئاشتی و بەرگری لە چوونەپێشی سیاسەتی ئاکپارتی، لازمە کێشەی هێزە سیاسیەکانی ڕۆژئاوا چارەسەر بکرێ، لازمە پارتی و پ.ک.ک وەک چۆن پێنج لایەنەکەی باشور لە دانوستاندان، پیکەوە بکەونە دیالۆگ و هێرشی توندی ئیعلامی دژ بەیەک رابگرن، حەقوایە پرس و را لەگەڵ هێزوەکانی ڕۆژهەڵات بایەخی پێبدرێ و بە تایبەتی پ.ک.ک و حکومەتی هەرێمی کوردستان لەگەڵمان لە هاوئاهەنگی داببن بۆ زاڵبوون بەسەر کێشە ناوخۆییەکاندا، حەقوایە بە تایبەتی حکومەتی هەرێمی کوردستان لەگەڵ ولاتانی ڕۆژئاوایی بۆ تێگەیشتنی زۆرتریان لە دۆخی کورد حەول بدەن و لێیان بخوازن تا پڕۆسەی ئاشتی وەگەڕ بخرێتەوە. پێویستە بە لێکتێگەیشتن کێشەکانی باشور بە فەوری چارەسەر بکرێ و……. …….نا بۆ سازبوونی دووبەرەکی لە بزاوتی کوردیدا . نا.
