زاگرۆس پۆست
١_ جنگ خونین، فوق قساوت و فوق بی رحمانەای که در جریان است، جنگی است برای تقسیم مجدد خاورمیانه. جنگی است جهانی، توسعەطلبانە و امپریالیستی. در عین حال جنگی که محصول بیش از یکصد سال تسلط قدرت های جهانی بر خاورمیانه است.
٢_ این جنگ هم تمام بحران های صد سال اخیر را در خود دارد و هم یکی از پیامدهای بحران عمیق اخیر سرمایەداری جهانی است که علی رغم فروکش ظاهری و مقطعی آن، کماکان جامعە جهانی را با انباشت بی سابقە سرمایە از یک سو و فقر و نابرابری و مصائب عظیم و جنگ و آوارگی و مهاجرت روبرو ساختە است. جنگ مانند همیشە هم باید بن بست ناشی از یکی از عظیم ترین بحران های نظام سرمایەداری را اگرچە با جنگی کور و نامعلوم “بگشاید” و هم مانع تعمیق و گسترش خیزش ها و انقلابات تودەای گردد.
٣_ جنگ کنونی در بحرانی ترین و استراتژیک ترین نقطە جهان، نشانی از آغاز پایان پسا شوروی و آغاز پایان دوران تک قطبی است که خود ناشی از فروپاشی تسلط نظام دو قطبی و نیم قرن کشمکش جهانی بود. میدان داری امریکا پس از فروپاشی شوروی بسر آمدە است و اروپائیان بارها گوشزد کردەاند که امریکا دیگر رهبر جهان نیست که تنها یکی از قدرت های بزرگ است. هنگامی کە کیسینجر می گوید: “کسانی که صدای طبل جنگ را نمی شنوند ناشنوا هستند” در واقع دارد برای امریکا استرتژی نوینی عرضە می کند . روسیەی زخمی، برخواستە است و چین بازارها را یکی پس از دیگری درمی نوردد اگرچە هنوز مدعی جدی سیاست و رهبری جهان نباشد.
٤_ جنگ خاورمیانه پس از آن چە “بهار عربی” نام گرفت، رسالت خفەکردن و خشکاندن و زدودن انقلابات خاورمیانه و به ویژە کشورهای عربی را دارد که تا کنون هدفش را با دقت نشانه کردە است. جنگ خاورمیانه به تودەهای مردم ستمدیدەای که دیر هنگام به پاخواستە بودند، تحمیل کردە است که نه تنها سودای رسیدن به زندگی بهتری را از سر بدر کنند که آرزوی بازگشت به وضعیت سابق نیز برایشان دست نیافتنی جلوە کند. زیستن مجدد تحت حاکمیت مخوف ترین دیکتاتوری ها در سایە جنایات دهشتناک سال های اخیر به آرزو تبدیل شدە است.
٥_ جنگ خاورمیانه پس از “بهار عربی” این پیام نە چندان نهفتە را به تودەهای مردم از سوی قدرت های بزرگ جهانی دارد که: یا نظم ایجاد شدە ما و حکومت هم پیمانان ما را می پذیرید یا داعش و بوک حرام و جبهە نصرت از آستین بیرون زدە می شوند. به تب راضی نیستید، مرگ در انتظارتان است. به بد تن دهید که بدتر در راە است.
٦_ جنگ خاورمیانه اما تنها اهداف خاورمیانەای و دست یافتن به منافع منطقەای را تعقیب نمی کند. همەی تضادهای دنیای موجود و بازیگران قدرتمند جهانی، کشاکش خود را به این منطقە کشاندەاند. پس از جنگی که در اوکراین عنقریب می نمود و پس از محو ناگهانی هر خبر و گزارشی از اوکراین و مسئلە سقوط هواپیما از روی صفحە تلویزیونها و صفحات نخست روزنامەها و برجستگی سوریە نشان از عدم توافق به ویژه امریکا و اروپا در جنگ ناتمام اوکراین دارد. تمایل کشاندن جنگ اوکراین به اروپا از سوی امریکا با سد فوری و محکم اروپا، دست روسیە را در اقتدار و سرسختی در سوریە بازگذاشت.
٧_ بازیگران منطقەای خاورمیانه به ویژه پس از “بهار عربی” و بحران نفت و اقتصاد جهانی نیاز بە بازنگری دارد. تلاش بسیار پرحوصلە کشورهای پنج به اضافە یک در مارتن هستەای با جمهوری اسلامی را اساسا باید در چیدن مجدد بازیگران منطقەای و جایگاه و ایجاد توازن میان آنان تعریف کرد. پس از ١٠٠ سال زمزمە تغییر مرزهای خاورمیانه به گوش می رسد.
٨_ آنچە که خاورمیانە با یکصد سال قبل و دوران پس از فروپاشی امپراتوری عثمانی متمایز می کند، نقش و جایگاه قدرت های منطقەای است که دیگر به سهولت قرارداد سایکس پیکو جابجا نمی شوند و راضی نمی گردند. غارتگری گذشتە دیگر ممکن نیست، قدرت های نوظهور منطقەای سهم و “اعتبار” فزونتری می خواهند.
٩_ جنگ خاورمیانه (اگر نه در شکل و صف بندی کنونی) پایانی نخواهد داشت. در این ١٠٠ سال خاورمیانه هموارە بحرانی ترین و پرمصرف ترین تسلیحات و بیشترین سال های جنگ را به خود اختصاص دادە است. خاورمیانە بیش از دو دهە است به آزمایشگاە و سنجش دقت نابودکنندەترین سلاح های مدرن تبدیل شدە است. این بحران و جنگ ها بیش از هر گوشە دیگری از جهان تابع کشمکش های جهانی است. هیچک از قدرت های جهانی قدرت تسلط بی چون و چرا را بر خاورمیانە ندارند. کدامیک در کشمکش های منطقەای بیشترین سهم را به خود اختصاص می دهد، میدان رقابتی است که باید هستی صدها میلیون از ساکن آنان بهایش را بپردازند. دست به دست شدن کشورهای منطقە میان قدرت های جهانی سناریویی است که پایانی بر آن متصور نیست.
١٠_ جنگ سال های اخیر سیمای خاورمیانە را مثلە کردە است، از بطن چنین جنگ و دیوانگی هیچ کس را یارای نشان دادن آیندە امیدبخشی نیست.
