زاگرۆس پۆست
لە هاوینی ساڵی 1367ی هەتاویی و پاش یەك دەیە لە هاتنە سەردەسەڵاتی یەكێك لە هارترین رژیمەكانی سەدەی هاوچەرخ كە بۆ گەیشتن بە ئامانجە نگریسەكانی خۆی لە هیچ كردەوە و كردارێكی قێزەون و دژەمرۆیی دەستی نەدەپاراست و رێك لەو كاتەدا كە جامی ژەهری گورچكبڕی شەڕی كۆنەپەرەستانەی نێوان دوو رژیمی یاخی و دوو دێوزمەی مەرگ، واتە رژیمی كۆنەپەرستی كۆماری ئیسلامی ئێران و رژیمی لەنێوچووی بەعسی عێراق لە قوڕگی رێبەر و دامەزرێنەری كۆماری ئیسلامی واتە خومەینی دەڕۆیشتە خوارەوە و پاش 8 ساڵ شەڕ و بەربەرەكانێ بێ هوودە و رشتنی خوێن و گیانلەدەستانی سەدان هەزار و بگرە به میلیون مرۆڤ لەو شەڕەدا و بە هۆی بێ ئاكام مانەوەی لایەنەكانی ئەو شەڕە ماڵوێرانكەرە لە گەیشتن بە ئامانجە دژە مرۆییەكانی خۆیان و راگەیاندنی ئاگربەستی نەخوازراو و لە هەمان كاتێكیشدا كە كۆماری ئیسلامی بە تەواوەتی نەیتوانیبوو لەسەر پێی خۆی راوەستێت و ئیرادەی سەدە ناوەڕاستیی خۆی بەسەر هەموو گەلانی ئێراندا زاڵ بكات و هێشتاكە راوەستان و بەرخۆدانی خەڵكی ئازادیخواز و چەوساوە لە ناوچە جیاجیاكان بەرانبەر بە رژیمی ئیسلامی درێژەی هەبوو، بڕیاردرا زیندانیانی سیاسی و عەقیدەتی و هەموو نەیارانی رژیم لە نێو سیاچاڵەكان و زیندانەكانی كۆماری ئیسلامی لەسێدارە بدرێن.
هەر لەسەر ئەو بڕیارە و لە ماوەیەكی كورتدا بە هەزاران كەس لە چالاكانی سیاسی و مەدەنی، چالاكانی بزووتنەوە كۆمەڵایەتیەكان، خەڵكانی بیرجیاواز كە زۆربەیان چالاكانی چەپ پێكیان دەهێنا و رێژەكەشیان هەزاران كەس دەخەمڵێندرێت، لە دادگایگەلێكی چەند خولەكی ناسراو بە دادگایی سەحرایی بڕیاری ئێعدام و گوللەباران كردنیان بۆ دەركراو و گیانی ئازیزیان بە هۆی ئەو جینایەتە كەم وێنەیەوە لەدەستدا و لە گۆڕستانگەلێك بە ناوی خاوەران كە لە لایەن رژیمەوە بە لەعنەتاوا ناولێدەبرێت، ئەسپەردە كران.
نموونەی ئەم چەشنە جینایەتانە لە جیهاندا كەم نەبوون و هەر كات رژیمێكی دیكتاتۆر و تۆتالیتێر ویستوویەتی دەسەڵاتی خۆی بەسەر خەڵكدا بسەپێنێت، كەڵكی لە ئامارازی ترس و تۆقاندن و وەحشیگەری وەرگرتووە و زیندووترین نموونەی ئەم چەشنە هەڵسووكەوتە نەزۆرك و جینایەتكارانە رژیمی كۆماری ئیسلامی ئێرانە كە بە هەموو هێز و توانی خۆی وەكوو تایبەتمەندییە مێژووییەكانی هێزە بناژۆخوازەكان بۆ لەنێو بردنی سەڵای ئازادی و بنەبڕ كردنی هەستی مرۆڤدۆستانە خستووەتە گەڕ.
رەوتە ئیدئۆلۆژیك و توندئاژۆەكان لە هەر كاتێكدا كە پرۆژە و پرۆگرامە نگەتیڤەكانیان شكست بهێنێت یان لە بەرانبەر ئیرادەیەكی بەهێز و پۆڵایندا بەرەوڕوو ببنەوە دەست دەدەنە جینایەتی گەورە و لەبیرنەكراو. رژیمی ئیسلامی ئێرانیش ساڵانێك بوو كە بەدوای لەنێوبردنی نەیارانی خۆی لە زیندانەكاندا بوو. ئەو رژیمە لەگەڵ زیندانیانێك بەرەوڕوو بوو كە لە ماوەی مانەوەیان لە زینداندا، نە تەنیا ورەی شۆڕشگێڕانە و ئازادیخوازانەیان دانەبەزیبوو، بەڵكوو لە نێو زینداندا زۆرتر ئیرادەی خەباتكارانەی خۆیان راهێنابوو و بە ئیرادەیەكی لەبن نەهاتوو بەرامبەر بە جەلادەكانی كۆماری ئیسلامی خۆڕاگرییان دەكرد. ئەمەش لە كاتێكدا بوو كە رەوتی تەواب سازیی لە بەرانبەر شاڵاوی خۆڕاگریی زیندانیانی سیاسیدا شكستی خواردبوو. مانگرتن لە خواردنێكی مەزنیش لە ساڵی 67 وەڕێكەوتبوو و توانیان تا رادەیەك دەستیان بە خواست و داواكارییەكانیان رابگات، كاریگەریی و رەنگدانەوەیەكی زۆری لە سەر ورەی زیندانیان هەبوو. لە راستیدا زیندان ببوو بە سەنگەری خۆراگریی و راوەستانی شۆڕشگێڕانە لە بەرانبەر دواكەوتوویی و پاشكەوتنخوازیدا، هەر ئەمەش ئەو هێڵە سوورە بوو كە زیندانیانی سیاسی بەزاندیان و بووە هۆی ئەوەیكە شەمشەمە كوێرە ئیسلامیەكانی رژیمی ئێران دەست بدەنە وەحشیگەریی و جینایەتێك گەورەی لەو چەشنە كە لە دەیەی شەستدا هەموو ئازادیخوازێك لە بیر و زەینیدا ماوەتەوە.
خۆڕاگریی و بەرخۆدانی زیندانیانی سیاسی و كۆڵنەدان و قەڵاچۆنەكردنیان لە بەرانبەر رژیمی ئیسلامیدا لە خۆیدا ئەدەبیاتێكی كۆڵنەدەرانە و پۆڵاینی خولقاند كە سەرتۆپەكەشی دروشمی”لە نە لە بیر دەكەین و نە دەبەخشین یان بە واتا فارسیەكەی (نە فەرامووش می كنیم و نمی بخشیم)” و ئەم دروشمە لە ناخی هەموو تاكێكی شۆڕشگێر و بەتایبەت زیندانیە سیاسیە سەربەرزەكاندا چەكەرەی كردبوو و هەمیشە و هەرچی گوشار و ئەشكەنجە و ئازارەكانی كۆماری ئیسلامی بەرامبەر بەوان رووی لە زیادبوون دەكرد، ئەم دروشمە رەنگدانەوەیەكی زۆرتری لە سەر ژیانی زیندانیان هەبوو و ورەیان بەرزتر دەكردەوە. ئەمەش نە بەو مانایە كە ورە و كلتووری تۆڵەسەندنەوە لە دڵی ئەواندا بچێنێت، بەڵكوو لەبەر ئەوە بوو كە هەموو وەهم و خەیاڵەكان بەرامبەر بە روومەتی بە مامك داپۆشراوی كۆماری ئیسلامی لە نێو كۆمەڵگای جیهانی و بەتایبەت رێكخراوە مافپارێزەكان هیچ كات شاراوە نەمێنێت و كەس لەبیری نەكات كە لەگەڵ چ رژیمێكی دیكتاتۆر و چەوسێنەری وەكوو كۆماری ئیسلامی بەرەوڕوویە و بە بێ هیچ وەهم و دردونگیەك لە بەرامبەر دڕندەییەكانی كۆماری ئیسلامیدا دەنگ هەڵببڕن و بێ وچان بەرامبەری خەبات بكەن.
كوشتاری بەكۆمەڵی زیندانیانی سیاسی لە دەیەی شەستی هەتاویی و ئەو هەوڵە تیرۆریستیانەی كە لەم دواییانەدا كۆماری ئیسلامی لە ناوخۆ و لە دەرەوەی سنوورەكانی ئێران بە دژی خەباتكاران دەستی پێ كردووە، دەرخەری ئەو ڕاستیەیە كە هەر كات كۆماری ئیسلامی لە گۆڕەپانی نێودەوڵەتیدا شكست بهێنێت و بكەوێتە ئیمتیازدان و نەرمی لە خۆی بنوێنێت، لە بەرامبەردا زەخت و گوشار و هەوڵە جینایەتكارانەكانی خۆی بەرامبەر بە نەیارانی خۆی زۆرتر دەكات و لەو كاتەشدا زیندانیانی سیاسی باشترین هەڵبژاردە بوون بۆ ئەوەی ببنە قوربانیی رەقی كینە و تۆڵەی كۆماری ئیسلامی و بە هەزاران خەباتكاری بەئەمەگ و هەڵكەوتوو لە نێو زیندانەكانی كۆماری ئیسلامی تەنیا و تەنیا لە بەر ئەوەیكە خوازیاری كۆمەڵگایەكی ئازاد و جێخستنی دیموكراسی و دادپەروەریی بوون، لە لایەن كۆماری ئیسلامیەوە گیانیان لێ ئەستێندرا و هەتا بە ئەمڕۆش داخی لەدەستچوونی ئەو كەسانە لە سەر دڵی كەس و كار و دۆستان و هاوڕێیانی ئەو خەباتكارانەدا ماوەتەوە و هەر كەس ئازیزێكی لە بە دەستی كۆماری ئیسلامی و بەتایبەت لە نێو زیندانەكاندا لەدەست دابێت نە بكەرانی ئەو جینایەتە دەبەخشێت و نە لەبیری دەكات.
